4 czerwca 2020 r. odbyło się III czytanie prezydenckiego projektu ustawy o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19. Głównym celem projektu jest wsparcie finansowe osób, które straciły źródło przychodu z powodu sytuacji gospodarczej wywołanej epidemią COVID-19.

Zgodnie z projektowanymi przepisami, dodatek solidarnościowy będzie przysługiwał osobie, która w 2020 r. podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy przez łączny okres co najmniej 60 dni oraz:

• z którą po dniu 15 marca 2020 r. pracodawca rozwiązał umowę o pracę za wypowiedzeniem lub
• której umowa po dniu 15 marca 2020 r. uległa rozwiązaniu z upływem czasu, na który była zawarta.

Dodatek solidarnościowy będzie przysługiwał osobie uprawnionej, która nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ubezpieczeniu społecznemu rolników lub obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowe ze środków publicznych. Warunku niepodlegania ubezpieczeniom społecznym i obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego nie będzie stosować się do osób bezrobotnych, o których mowa w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a warunku niepodlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego – do osób, które zostały zgłoszone do tego ubezpieczenia jako członkowie rodziny na podstawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Prawo do dodatku solidarnościowego przysługiwać będzie tylko z jednego tytułu.

Projekt ustawy precyzuje, że do dodatku solidarnościowego uprawnione będą jedynie osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium Polski, jeśli są:

• obywatelami polskimi,
• obywatelami państw członkowskich UE, państw członkowskich EFTA, stron umowy o EOG lub Konfederacji Szwajcarskiej posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Polski,
• cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Polski, uprawnionymi do wykonywania pracy na terytorium Polski.

Wysokość dodatku solidarnościowego przewidzianego w projekcie to1400 zł za miesiąc kalendarzowy. Ma on przysługiwać maksymalnie za okres od 1 czerwca 2020 r. do 31 sierpnia 2020 r., przy czym nie wcześniej niż za miesiąc kalendarzowy, w którym został złożony wniosek o ustalenie prawa do dodatku solidarnościowego.

Zgodnie z projektem wniosek o dodatek solidarnościowy powinien zawierać podstawowe dane osoby uprawnionej, dane pracodawcy, z którym była zawarta umowa o pracę, oświadczenie osoby uprawnionej o spełnieniu warunków, wskazanie rachunku płatniczego. W przypadku wypłaty zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium wypłaconego przez urząd pracy, osoba uprawniona w oświadczeniu będzie zobligowana podać ich wysokość. Oświadczenia składane będą pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Projektowane przepisy przewidują, iż jeśli w okresie pobierania dodatku solidarnościowego, osobie bezrobotnej, zostanie wypłacony zasiłek dla bezrobotnych lub stypendium, wówczas dodatek solidarnościowy będzie pomniejszony o kwotę wypłaconego zasiłku lub stypendium.

Uzyskanie dodatku solidarnościowego determinowane będzie złożeniem wniosku do ZUS, nie później niż do dnia 31 sierpnia 2020 r. (wnioski złożone po tej dacie nie będą rozpatrywane).

Wniosek o wypłatę dodatku ma być składany w formie elektronicznej, za pośrednictwem profilu PUE ZUS. Będzie on musiał zostać opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym, albo wykorzystując sposób potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych udostępniony bezpłatnie przez ZUS w systemie teleinformatycznym.

Zgodnie z projektowanymi przepisami, dodatek solidarnościowy będzie realizowany w terminach miesięcznych. W oddziałach ZUS mają zostać wyznaczeni pracownicy, którzy będą pomagać zarówno w założeniu profilu informatycznego, jak też w wypełnieniu wniosku o dodatek solidarnościowy

Informacja o przyznaniu prawa do dodatku solidarnościowego ma zostać udostępniona na profilu osoby składającej wniosek.

ZUS będzie mógł, w drodze decyzji, odmówić przyznania prawa do dodatku solidarnościowego. Od decyzji tej będzie przysługiwało prawo odwołania do właściwego sądu, w terminie i na zasadach określonych w przepisach KPC dla postępowań w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Projektowane przepisy nakładają na osoby, którym przyznano dodatek solidarnościowy określone obowiązki. Po pierwsze osoba, która otrzymała dodatek ma obowiązek niezwłocznie poinformować ZUS o okolicznościach uzasadniających utratę prawa do niego. Po drugie osoba, która otrzymała dodatek solidarnościowy, ale posiada status bezrobotnego, zobowiązania jest do niezwłocznego poinformowania właściwego powiatowego urzędu pracy o przyznaniu dodatku solidarnościowego.

Warto zauważyć, że projekt ustawy przewiduje, iż Rada Ministrów w drodze rozporządzenia, będzie mogła wydłużyć okres wypłacania dodatku solidarnościowego, biorąc pod uwagę aktualną sytuację na rynku pracy w związku z rozprzestrzenianiem się COVID-19.

Zespół Kancelarii D. Dobkowski sp.k. stowarzyszonej z KPMG w Polsce na bieżąco monitoruje propozycje zmian prawnych zarówno dla pracodawców jak i pracowników. Będziemy informować Państwa o rozwiązaniach przyjętych w dobie pandemii w związku z wirusem SARS-CoV-2, zarówno na szczeblu ustawowym, jak i wykonawczym.

Dodatek solidarnościowy | Wysokość dodatku solidarnościowego | Ustawa o dodatku solidarnościowym