Tarcza antykryzysowa

Od 1 kwietnia 2020 r. obowiązują przepisy Ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, zwanej tzw. Tarczą antykryzysową. Powyższa regulacja zmieniła zasady wykonywania pracy w infrastrukturze krytycznej oraz przyznała pracodawcom nowe uprawnienia w tym zakresie. W ocenie Ustawodawcy modyfikacja przepisów była niezbędna ze względu na konieczność zapewnienia ciągłości i stabilności struktur państwowych oraz zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom.

W dniu 17 kwietnia 2020 r. opublikowano ustawę o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (tzw. Tarcza antykryzysowa 2.0). Ustawa ta jest kontynuacją podjętych przez Rząd działań w zakresie zmniejszenia negatywnych skutków społeczno-gospodarczych epidemii koronawirusa. Większość nowych przepisów obowiązuje od 18 kwietna 2020 r. Tarcza antykryzysowa 2.0. rozszerzyła zakres uprawnień pracodawców w stosunku do pracowników zatrudnionych w infrastrukturze krytycznej.

Jakie uprawnienia zyskał pracodawca na podstawie  Tarczy antykryzysowej?

Tarcza antykryzysowa przewiduje w stosunku do wskazanych poniżej pracowników szczególne rozwiązania związane z możliwością:

• zmiany systemu lub rozkładu czasu pracy pracowników w sposób niezbędny dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji,
• polecenia pracownikom świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych w zakresie i wymiarze niezbędnym dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji,
• zobowiązania pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę,
• polecenia pracownikowi realizowania prawa do odpoczynku w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.

Pracownicy zatrudnieni w infrastrukturze krytycznej – katalog pracowników, do których zmiany mają zastosowanie

Z ww. rozwiązań może skorzystać pracodawca zatrudniający pracowników:

• w przedsiębiorstwie prowadzącym działalność polegającą na zapewnieniu funkcjonowania systemów i obiektów infrastruktury krytycznej, sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych,
• w przedsiębiorstwie będącym podwykonawcą lub dostawcą, który nie jest częścią infrastruktury krytycznej, ale zalicza się do podmiotów kluczowych dla zachowania ciągłości działania infrastruktury krytycznej,
• w przedsiębiorstwie zapewniającym funkcjonowanie stacji paliw płynnych oraz stacji gazu ziemnego,
• u przedsiębiorcy, w stosunku do którego wydano polecenie o którym mowa w art. 11 ust. 2 Tarczy antykryzysowej,
• w przedsiębiorstwie pełniącym funkcję sprzedawcy z urzędu w rozumieniu Prawa energetycznego,
• na obszarze lub na terenie obiektu ważnego dla obronności, interesu gospodarczego państwa, bezpieczeństwa publicznego oraz innych ważnych interesów państwa umieszczonych w wykazach ustawy o ochronie osób i mienia,
• w przedsiębiorstwie prowadzącym działalność polegającą na świadczeniu czynności bankowych,
• w przedsiębiorstwie prowadzącym obiekt unieszkodliwiania odpadów wydobywczych kategorii A, którego działanie może spowodować poważny wypadek, wynikający z krótkoterminowej lub długoterminowej utraty stateczności, obejmującej wszelkie awarie mechanizmów związanych z jego konstrukcją lub jego niewłaściwą eksploatacją, który skutkuje znacznym ryzykiem utraty życia, poważnego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub środowiska,
• u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w sektorze rolno-spożywczym związaną z wytwarzaniem lub dostarczaniem żywności.

Nie tylko uprawnienia , ale i nowe obowiązki

Należy zwrócić uwagę, iż w sytuacji, gdy pracodawca zastosował którekolwiek ze wskazanych wyżej rozwiązań, jest on również obowiązany do zapewnienia pracownikom określonych świadczeń, np. zakwaterowania i wyżywienia niezbędnych do realizacji jego obowiązków pracowniczych.

Pracodawca jest także uprawniony do odmówienia udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego na żądanie, urlopu bezpłatnego oraz innego urlopu, a także przesunięcia terminu takiego urlopu lub odwołania pracownika z takiego urlopu, jeżeli został on już pracownikowi udzielony.

Zespół Kancelarii D. Dobkowski sp.k. stowarzyszonej z KPMG w Polsce na bieżąco monitoruje propozycje zmian prawnych zarówno dla pracodawców jak i pracowników. Będziemy informować Państwa o rozwiązaniach jakie niesie Tarcza antykryzysowa, nowych aktach prawnych oraz ewentualnych dalszych wytycznych w związku z wirusem SARS-CoV-2.

Autorzy:

Renata Kulpa, of Counsel, Kancelaria prawna D.Dobkowski sp.k. stowarzyszona z KPMG w Polsce

Anna Białecka, prawnik, Kancelaria prawna D.Dobkowski sp.k. stowarzyszona z KPMG w Polsce