Banki w coraz większym stopniu koncentrują się na zrównoważonym rozwoju dostosowując swoje działania do bieżących regulacji prawnych i oczekiwań rynkowych. Efektem tego są zmiany w polityce kredytowej. Raport KPMG "Property Lending Barometer 2023" przedstawia wnioski z badania ankietowego na temat podejścia banków do finansowania kredytowego nieruchomości w Europie Środkowo-Wschodniej w 2023 roku oraz przybliża najważniejsze trendy w branży przewidywane na najbliższy czas.
Rynek nieruchomości a gospodarka
Wysokie stopy procentowe, negatywne nastroje na europejskim rynku inwestycyjnym i zmiany koniunktury w sektorze nieruchomości komercyjnych są głównymi czynnikami powodującymi spadek całkowitego wolumenu kredytów na finasowanie takich nieruchomości. Rozwój sytuacji na rynku w dużej mierze zależy od poziomu wspomnianych stóp procentowych, a ich spodziewane obniżki mogą istotnie ożywić inwestowanie w nieruchomości.
Finansowanie nieruchomości komercyjnych pozostaje kluczowym obszarem dla sektora bankowego. Z badania wynika, że respondenci z regionu Europy Środkowo-Wschodniej wyrażają ostrożny optymizm dotyczący perspektyw dla rynku inwestycyjnego w sektorze nieruchomości komercyjnych.
W ciągu trzech pierwszych kwartałów 2023 roku najwięcej, bo 47% spośród wszystkich transakcji na rynku nieruchomości w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, odnotowano w Polsce. Na drugim miejscu uplasował się rynek czeski, który odpowiadał za 27% inwestycji. Warto podkreślić, że pozycja Polski w tym zakresie nie zmieniła się pomimo odnotowanego spadku wolumenu transakcji w całym regionie.
W 2023 roku obserwowano widoczny spadek aktywności inwestycyjnej na polskim rynku nieruchomości komercyjnych, na którym kluczową rolę odgrywają inwestorzy z regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Największą ich uwagę przyciągały aktywa magazynowe, co wynikało z korzystnych warunków na rynku logistycznym. Natomiast rok 2023 w Polsce był trudny na rynku powierzchni biurowych z powodu ostrożnego podejścia inwestorów, którzy uwzględniają ryzyka związane z ewolucją modelu pracy oraz obniżonym popytem na tego rodzaju powierzchnie. Banki podchodzą do finansowania projektów deweloperskich ze szczególną ostrożnością z uwagi na ryzyka związane z rynkiem najmu oraz wysokie koszty budowy.
Kredytowanie nieruchomości w Europie Środkowo-Wschodniej
Większość banków z siedzibą poza strefą euro deklaruje udzielenie około 80% kredytów w tej obcej walucie. Wzrost udziału tego rodzaju kredytów w ogólnej ich liczbie związany jest z różnicą między stopami referencyjnymi poszczególnych krajów a EURIBOR. W najbliższym roku odsetek ten prawdopodobnie pozostanie na niezmienionym poziomie, co wynika z udziału aktywów generujących dochód w walutach lokalnych i wzrostu stóp EURIBOR w 2023 roku.
Poziom finansowania nowych inwestycji w Europie Środkowo-Wschodniej pozostał stabilny w porównaniu z poprzednim rokiem. W Chorwacji i Serbii odnotowano pod tym kątem wzrost, podczas gdy Słowacja, Polska i Węgry skoncentrowały się na projektach generujących dochód, realizowanych już od pewnego czasu. W przeciwieństwie do dynamicznego wzrostu stóp procentowych, marże pobierane przez banki pozostały relatywnie stabilne, podobnie jak w 2022 roku.
Banki, które wzięły udział w badaniu, wymagają od kredytobiorców większego udziału własnego kapitału w nowych pożyczkach, co oznacza niższe wskaźniki LTV i LTC, w porównaniu do roku poprzedniego. Jest to ściśle związane z obowiązkiem spełnienia przez kredytobiorców wymogów DSCR.
ESG z perspektywy kredytodawców
Ponad 75%
banków uwzględnia kryteria ESG w ocenie wniosków kredytowych pozyskując finansowanie nieruchomości, co wskazuje na rosnące znaczenie zrównoważonego rozwoju w tym sektorze.
44%
badanych instytucji przyznaje, że brak spełnienia kryteriów związanych z ESG może być przyczyną odrzucenia wniosku kredytowego.
82%
banków posiada zatwierdzoną strategię ESG dla finansowania nieruchomości, a banki z Chorwacji, Czech, Węgier, Macedonii Północnej i Słowacji są w pełni gotowe do jej wdrożenia.
Wywiady przeprowadzone z przedstawicielami banków w regionie Europy Środkowo-Wschodniej pozwalają wnioskować, że instytucje finansowe w ramach ich działalności kredytowej przywiązują coraz większą wagę do aspektów ESG. Ponad 90% badanych banków sygnalizowało wzrost lub znaczący wzrost istotności kwestii raportowania niefinansowego w ramach ich polityk kredytowych w porównaniu z poprzednim rokiem, podczas gdy tylko nieliczni nie zauważyli żadnych zmian. Z drugiej strony, w obliczu wyzwań związanych z procesem transformacji sektora nieruchomości pod kątem efektywności energetycznej oraz dekarbonizacji budynków, wciąż zauważalna jest luka w oferowanych przez banki w regionie CEE produktów finansowych dostosowanych do oczekiwań w zakresie finansowania transformacji sektora.
Raport: Property Lending Barometer 2023
Pobierz raport ⤓
Bądź z nami w kontakcie
- Znajdź biuro kpmg.findOfficeLocations
- kpmg.emailUs
- Social Media @ KPMG kpmg.socialMedia
Eksperci KPMG odgrywają kluczowe role w procesach transformacji biznesowej. Korzystają z najnowocześniejszych technologii wpierając organizacje w kształtowaniu ich zrównoważonej przyszłości.
