Woensdag 7 februari hielden EFMI Business School en KPMG voor de vijfde maal het M&A in Food Congres, waar we stilstonden bij de M&A-ontwikkelingen in de (inter)nationale foodsector en de impact van ESG en CSRD op het beleid, de processen en de waardering van foodbedrijven. Zo’n 180 ondernemers (CEO's, CFO’s, heads of M&A, heads of ESG en investeerders in de #foodsector) kwamen bij elkaar om ontwikkelingen in #M&A en #ESG te bespreken. Naast terugblikken op 2023, de ontwikkelingen op M&A en ESG binnen de sector, werd er ook vooruitgekeken naar wat 2024 zal brengen. Dank aan alle sprekers die mooie inzichten brachten en inspiratie boden. Een samenvatting van de bijeenkomst leest u op onze website:

Summary

We bevinden ons nog steeds in een uitdagende maatschappij met de oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten,  en de hiermee samenhangende supply chain-disrupties, nog steeds hoge rentes en voedselprijzen. Ondanks deze spanningshaarden zien we, vanuit een financieel perspectief bezien, toch ook positiviteit op de beurzen. Verder staat duurzaamheid hoog op de agenda bij bedrijven. Aandeelhouders, investeerders en andere stakeholders gebruiken naast financiële gegevens steeds meer Environmental, Social en Governance (ESG)-informatie om de prestaties en het beleid van bedrijven te beoordelen en te vergelijken.  

Onno Groeneveld (Managing Director Cofion Advisory) bracht onder andere de volgende aspecten onder de aandacht vanuit een M&A-perspectief:

  • 2023 was een jaar met relatief weinig transacties.
  • De daling van waarderingen kwam tot stilstand, mede door het stabiliseren van de hoge rente.
  • Bedrijfsresultaten van veel ondernemingen in de voedingssector verbeterden doordat de vertraging in het doorberekenen van kostprijsstijgingen werd ingelopen en sommige kosten zelfs weer omlaag gingen.
  • Zoals bijna elk jaar in de afgelopen vijf jaar, was ook in 2023 weer sprake van verdere consolidatie van het supermarktlandschap, met de fusie tussen Nettorama en Boni, de fusie PLUS-Coop en de aansluiting van Jan Linders bij Albert Heijn.
  • Duurzaamheid werd steeds bepalender bij de keuze van private-equitypartijen voor categorieën om in te investeren.
  • Met name venture-fondsen gelieerd aan grote ondernemingen deden veel investeringen op het gebied van duurzame innovatie, zoals duurzame alternatieven voor zuivel, vlees en cacao.
  • Ironisch genoeg was de grootste foodtransactie van het afgelopen jaar de overname van Hostess Brands, de producent van de Amerikaanse snacks Twinkies en DingDongs; wat illustreert dat ongezonde voeding nog verre van ‘dood’ is.
  • In Nederland waren de grootste foodtransacties de verkoop van Vrumona en de verkoop van Lucas Bols, beide betroffen dit transacties die al jaren boven de markt hingen, en beide tegen hele hoge waarderingen, ondanks het gure M&A-klimaat.
  • De verkoop van GoodLife door Egeria, ook een grote transactie, was een mooi voorbeeld van een geslaagde ‘buy & build’-strategie, met ongeveer een verviervoudiging van het bedrijfsresultaat sinds de oorspronkelijke investering; de sterke markt voor huismerken speelde zeker een rol bij deze deal.
  • Het komende jaar zal naar verwachting een veel actiever M&A-jaar worden, dankzij de verbeterende schuldenmarkt, de kleiner wordende ‘bid-ask spread’, de sterk presterende aandelenbeurzen, de verbeterde bedrijfsresultaten en de wederom gestegen ‘dry powder’ van private-equitypartijen.

Frank Hessing (CEO Hessing) gaf ons inzichten in de internationale expansie van Hessing Supervers, de rol van private equity en de redenen voor het inzetten ervan (onder andere internationalisering). Met trots werd de nieuwe fabriek in Venlo gepresenteerd.

Jerwin Tholen, Vera Moll en Jeiran Ebrahimi van KPMG gaven uitleg over ESG-factoren die vragen om gericht performancemanagement, over wat bedrijven moeten doen als gevolg van de CSRD, en hoe de bedrijfswaardering in de foodsector hierdoor wordt beïnvloed.

Duidelijk is dat de CSRD de transparantie en vergelijkbaarheid van niet-financiële informatie radicaal gaat veranderen. Bedrijven zullen heel gedetailleerd moeten rapporten, onder andere over hun klimaatdoelen, plannen en prestaties in hun eigen bedrijfsprocessen, bijvoorbeeld via de energie die zijzelf inkopen en bij leveranciers. Maar de CSRD gaat veel verder dan een rapportageverplichting, het is de aanjager voor duurzame transformatie.

KPMG-onderzoek laat zien dat 62% van de consumenten meer wil betalen voor duurzame producten, 84% het belangrijk vindt om voedselverspilling tegen te gaan en 48% weleens koopt bij een supermarkt vanwege het duurzaamheidsprofiel.

Klimaatdoelstellingen, dierenwelzijn, biodiversiteit en de vraag naar ‘natuurlijke producten’ leiden tot portfoliowijzigingen waarbij grote spelers ook gerichte acquisities doen om bijvoorbeeld plantaardige eiwitten goedkoper en aantrekkelijker maken. 22% van de wereldwijde CO2-emissies is gekoppeld aan landbouw, landgebruik, wijziging van landgebruik en bosbouw. De harde noodzaak om CO2-emissies in de agrarische keten (de zogenaamde scope 3) te verminderen en de spelregels voor CO2-boekhouding, dwingen bedrijven in de foodsector expertise in huis te halen en te innoveren. En hoewel de EU voorlopig niet besluit tot het halveren van pesticiden in 2030, streven koplopers als Nestlé naar 50% regeneratieve landbouw in hun keten in 2030. Ook circulaire oplossingen in de voedselketen dragen bij aan de benodigde emissiereductie. Dat is een van de redenen waarom Rabobank en KPMG samen bedrijven helpen met het ontwikkelen van circulaire oplossingen en businessmodellen wat ook bijdraagt aan het tegengaan van voedselverspilling.  

Naast ESG-due diligence in het kader van bedrijfsovernames, vragen internationaal geaccepteerde kaders van de OECD voor het handelen van internationale bedrijven en (het voorstel voor de tekst van) de CSDDD dat bedrijven continu de risico’s van hun handelen voor milieu en mensenrechten evalueren en eventuele negatieve impact ervan stoppen, voorkomen en compenseren. De verwachte stemming in februari 2024 over Europese wetgeving op dit vlak (CS DDD) is overigens voorlopig uitgesteld, bleek kort na het congres.

KPMG-onderzoek laat zien dat investeerders bereid zijn een premie te betalen voor bedrijven met een sterker ESG-profiel. Naast ESG-compliance & performance, is de wijze waarop NGO’s naar een bedrijf kijken relevant voor de ‘equity story’. Als ESG niet goed wordt meegewogen in de due diligence, lopen zowel kopers als verkopers kansen mis wanneer duurzame producten niet op waarde worden geschat, investeerders niet kunnen zien hoe de aankoop bijdraagt aan het realiseren van hun ESG-doelstellingen, risico’s over het hoofd worden gezien of het aantal geïnteresseerde en biedende partijen onnodig wordt ingeperkt.

Marianne de Schutter (Manager Corporate Social Responsibility) deelde de visie van JUMBO op duurzaamheid in de food retail, en gaf mooie voorbeelden welke concrete stappen Jumbo reeds heeft gezet. Dit zijn stappen op het gebied van Lokale verbinding, Gezondheid, Goed werkgeverschap, Minder verspillen en Ketens verduurzamen. Bij deze laatste stap kijkt Jumbo oa. nauw samen met leveranciers hoe zij alles beter kunnen doen voor mens, dier en natuur. Een mooi voorbeeld hiervan is de verduurzaming van hun cashewnoten. Deze worden normaliter geplukt in Afrika, vervolgens gaan ze naar Azië om gepeld te worden en komen daarna naar NL. Nu worden ze in Afrika geplukt én gepeld, waarna ze naar NL komen. Hiermee kan veel CO2 worden bespaard én kosten. Deze kostenbesparingen worden gebruikt om te investeren in de lokale telers in Tanzania en hun oa. te voorzien van teeltadviezen, eerlijke prijzen voor de teelt en gezonde maaltijden voor de medewerkers. 

Aan het eind gaf Dirk Lodewijk (CEO Royal Koopmans) aan wat de groeistrategie van de ‘pioniers in graan’ en hun visie op ESG en CSRD is en lichtte toe hoe duurzame waardecreatie heeft geleid tot een nieuw verdienmodel waarbij de waarde wordt gedeeld in de keten. Hij ging ook in op het ontwikkelen van innovaties vanuit geclusterde behoeften van consumenten en het verbinden van alle schakels in de keten op intrinsieke motivatie – met ‘Nedertarwe’ als succesvol voorbeeld van hoe je van een commodity (met prijsdruk) naar een product kan komen met toegevoegde waarde voor consument en alle partijen in de value chain.

De CSRD-regelgeving zal een belangrijke milestone worden als het gaat om de wijze waarop bedrijven verantwoording afleggen over hun impact op het milieu. Naast alle financiële gegevens gaat duurzaamheid de komende decennia een belangrijk stuurelement worden voor het beleid van foodbedrijven. Het is duidelijk dat veel bedrijven nog zoekende zijn over wat er gerapporteerd moet worden en hoe ze hun supply chains duurzamer kunnen krijgen; er is echt ‘honger’ naar informatie over dit onderwerp. Diverse sprekers gaven voorbeelden van hoe zij dit zelf aanvliegen en dat werd door de deelnemers duidelijk op prijs gesteld.

Laurens Sloot (EFMI)

M A Food Congres

Ontdek meer

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Wij houden je op de hoogte per e-mail. Geef hier je voorkeuren door.