KPMG Hukuk Hizmetleri Direktörü Onur Kaykayoğlu, TBMM’de kabul edildikten sonra Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren imar barış yasasıyla ilgili bilgi verdi. Kaykayoğlu, Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun’la ilgili olarak, “Yasa incelendiğinde, esasen kamu borçlarının yeniden yapılandırılmasına yönelik uygulamalar getiriyor. Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız, ruhsat ve eklerine aykırı veya imar mevzuatına aykırı yapıların kayıt altına alınması ile dönüşüm projelerine finans sağlanarak dönüşümün daha hızlı ve etkin yapılmasının amaçlandığı gözleniyor” dedi. Başvuru yapabilmeniz için yapının 31 Aralık 2017 tarihinden önce yapılmış olması gerektiğini belirten Kaykayoğlu başvurunun Çevre Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kuruluşlara yapılması gerektiğini söyledi.

Kaykayoğlu “Yasa Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra, 31 Ekim 2018 tarihine kadar başvuru yapılması ve 31 Aralık 2018 tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi gerekiyor” dedi. Kaykayoğlu, kanunla ilgili şu bilgileri verdi;

“Başvuru halinde yapı sahibinin beyanına göre yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu Yapı Kayıt Sistemine kaydedilecek. Yapılan tespit sonucunda arsa emlak değeri ile yapı yaklaşık maliyeti toplamı üzerinden yüzde üç oranında kayıt bedeli ödenecek. Örneğin arsa değeri 2.000 TL olan bir yerde tamamı yasal olmayan 200 metrekare bir yer için 200.000 TL'nin % 3'ü tutarında ödeme yapılması gerekecek. Ticari kullanımlarda ise bu oran % 5. Kaçak alanların metrekaresi üzerinden değerlendirme yapılacak. Yine bir örnekle açıklayacak olursak, çatı katında 30 metrekare yasal, 50 metrekare de kaçak yapı varsa Yapı Denetim Kuruluşlarına bu kapsamda bir proje çizdirilerek projede fazla alanları olan 50 metrekareyi gösteren belge ile sürece başvuru yapılabilecek.

Yapı ruhsatı alıp, yapı kullanma izin belgesi almamış veya yapı ruhsatı bulunmayan yapılarda, Yapı Kayıt Belgesi ve maliklerin tamamının muvafakatinin bulunması halinde yapı kullanma izin belgesi aranmaksızın cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edilebilecek. Ancak, cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis işlemi için bedelin iki katı tutarında ödeme yapılacak.

Yapı Kayıt Belgesi yapının kullanım amacına yöneliktir. Bu sebeple, geçici olarak su, elektrik ve doğalgaz bağlatılabilir.

Yapı Kayıt Belgesi, yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerli. Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili alınmış yıkım kararları ve tahsil edilmeyen para cezaları iptal ediliyor. Yapı yeniden yapılırsa mevcut imar mevzuatına uygun olarak inşa edilecek olup, depreme dayanıklı olmayan yapılara da, Yapı Kayıt Belgesi depreme dayanaklılığına ilişkin sorumluluk malike ait olmak kaydıyla verilebiliyor.

Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların, hazineye ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, bu taşınmazlar Bakanlığa tahsis ediliyor. Yapı kayıt belgesi sahipleriyle bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine taşınmazlar Bakanlıkça rayiç bedel üzerinden doğrudan satılacaktır.

İstanbul'da Boğaziçi öngörüm alanı, tarihi yarımada ve Gelibolu Yarımadası Tarihi Alanı yasa kapsamı dışında bırakılmıştır. Yasa yukarıda belirtilen hususlar haricinde örneğin tarihi eser vasfı taşıyan yapılardaki kaçak kat ve/veya Bölge Koruma Kurulu izni alınmaksızın yapılan tadilat ve dekorasyon işlemlerini de, kapsayıp kapsamadığı gibi önemli hususlarda hiçbir açıklık içermiyor.

Maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirleneceği Yasa'da belirtiliyor. Cevabını yasada bulamadığımız sorularla ilgili olarak Belediye ve kamu kurumlarına müracaat edilmesini ve 31 Ekim 2018 tarihine kadar başvuruların yapılmasını öneriyoruz.”