Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej nr 9: Instrumenty Finansowe (MSSF 9) wszedł w życie 1 stycznia 2018 roku, a jego wdrożenie spowodowało rewolucję w rachunkowości instrumentów finansowych i szereg wyzwań dla sektora bankowego.
Standard wprowadził zmiany w zasadach klasyfikacji i wyceny aktywów finansowych, nowy model wyznaczania oczekiwanych strat kredytowych w celu obliczania odpisów z tytułu utraty wartości oraz zmienił wymogi w zakresie rachunkowości zabezpieczeń.
Wymogi MSSF 9
Klasyfikacja i wycena: MSSF 9 przewiduje, iż klasyfikacja aktywów finansowych uzależniona jest od:
- wyników oceny modelu biznesowego zarządzania danym portfelem aktywów oraz
- oceny warunków kontraktowych danego aktywa finansowego – pod kątem weryfikacji czy kontraktowe przepływy pieniężne stanowią wyłącznie płatności kapitału i odsetek od należnego kapitału (odzwierciedlających ryzyko kredytowe oraz wartość pieniądza w czasie).
Zmiana podejścia do klasyfikacji aktywów finansowych może skutkować koniecznością reklasyfikacji i zmiany zasad wyceny dla części posiadanych instrumentów finansowych.
Utrata wartości: MSSF 9 wprowadza fundamentalną zmianę w zakresie pomiaru utraty wartości aktywów finansowych. Zgodnie ze standardem jednostki są zobowiązane do rozpoznawania i pomiaru utraty wartości w oparciu o koncepcję strat oczekiwanych, w miejsce dotychczasowej koncepcji strat poniesionych. Zmiana podejścia spowodowała istotny wzrost znaczenia szacunków i założeń dla potrzeb pomiaru utraty wartości, w szczególności w zakresie identyfikacji istotnego pogorszenia jakości kredytowej ekspozycji oraz związanej z tym kalkulacji wieloletnich strat oczekiwanych w całym horyzoncie życia ekspozycji.
Wdrożenie modelu utraty wartości skutkuje ogólnym wzrostem poziomu rezerw, a także potencjalnie ich większą zmiennością w sprawozdaniach finansowych ze względu na wymóg uwzględniania zarówno bieżących jak i przyszłych zdarzeń, w tym prognoz makroekonomicznych.
Rachunkowość zabezpieczeń: Standard w zakresie rachunkowości zabezpieczeń ma na celu lepsze dopasowanie rachunkowości zabezpieczeń do zarządzania ryzykiem oraz stanowi podejście w większym stopniu oparte na zasadach w stosunku do dotychczasowego modelu, który uważany był za skomplikowany, nieodzwierciedlający zasad zarządzania ryzykiem oraz nadmiernie oparty na regułach i skutkujący arbitralnymi wynikami.
Wsparcie KPMG
Zespół KPMG dysponuje odpowiednią wiedzą oraz doświadczeniem, aby wesprzeć instytucje finansowe w podjęciu wyzwania, jakim niewątpliwie jest wdrożenie standardu.
Specjaliści KPMG mogą pomóc we wszystkich aspektach procesu wdrażania MSSF 9, w szczególności:
- przygotowanie analizy luki pomiędzy rozwiązaniami stosowanymi obecnie przez dany bank a modelem docelowym zgodnym z wymogami standardu,
- przeprowadzenie analizy portfela aktywów finansowych pod kątem klasyfikacji (przeprowadzenie oceny modelu biznesowego oraz Testu SPPI),
- przeprowadzenie oceny wpływu wdrożenia MSSF 9 na pozycje bilansowe, rachunek zysków i strat oraz wymogi kapitałowe (w tym symulacja wpływu zmian parametrów ryzyka kredytowego na poziom odpisów z tytułu utraty wartości aktywów finansowych),
- wsparcie w identyfikacji niezbędnych zmian w procesach biznesowych, systemach IT oraz dokumentacji wewnętrznej banku,
- opracowanie docelowej metodologii klasyfikacji i wyceny instrumentów finansowych zgodnej z wymogami nowego standardu,
- opracowanie i wdrożenie narzędzia IT wspierającego podjęcie decyzji klasyfikacyjnej po wdrożeniu nowego standardu,
- opracowanie kompletnej metodologii dla utraty wartości ze szczególnym uwzględnieniem identyfikacji istotnego pogorszenia jakości kredytowej oraz kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych w rocznym i wieloletnim horyzoncie,
- przygotowanie algorytmów implementujących wypracowywane rozwiązania w zakresie metodologii utraty wartości wraz z kompletną dokumentacją,
- przygotowanie rekomendacji optymalizujących wpływ MSSF 9 na sytuację finansową i wymogi kapitałowe banku,
- wsparcie w testach UAT zmian systemowych,
- przygotowanie wzorów ujawnień i not w sprawozdaniach finansowych sporządzanych po implementacji MSSF 9,
- ocena możliwości zastosowania rachunkowości zabezpieczeń zgodnie z MSSF 9 dla istniejących relacji zabezpieczających.
Dlaczego KPMG
- KPMG jest doradcą największych banków w Polsce przy wdrożeniu MSSF 9.
- Specjaliści KPMG posiadają bardzo szeroką wiedzę praktyczną wyniesioną z projektów i spotkań z klientami prowadzonych w Polsce oraz zagranicą.
- KPMG dostosowuje podejście do potrzeb każdego klienta.
Zobacz także
