W tegorocznej edycji badania KPMG wzięło udział ponad 60 respondentów reprezentujących instytucje finansowe z 11 krajów Europy, w tym z Polski. Ankietowani odpowiadali na pytania dotyczące m.in. poziomu kredytów z utratą wartości, znaczenia finansowania nieruchomości w strategii banku, średnich wielkości kredytów oraz preferowanych klas aktywów. 

Tegoroczna edycja badania KPMG została przeprowadzona w bezprecedensowym dla światowej gospodarki czasie. Obecna sytuacja spowodowana pandemią koronawirusa z pewnością będzie miała duży wpływ na perspektywę tworzenia portfela kredytowego oraz skłonność do finansowania inwestycji na rynku nieruchomości w przyszłości. Uczestnicy badania KPMG jednomyślnie prognozują, że warunki makroekonomiczne na ich rynkach będą miały wpływ zarówno na sytuację w sektorze nieruchomości w zakresie projektów już rozpoczętych, jak również na to, jakie podejście przyjmą pomioty udzielające kredytów, w tym odnośnie preferowanych rodzajów nieruchomości.

Pomimo skutków pandemii COVID-19 sektor nieruchomości w Europie Środkowo-Wschodniej wykazuje stały wzrost od czasu globalnej recesji 2008 r. W ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2020 r. łączny wolumen inwestycji w sześciu głównych krajach Europy Środkowo-Wschodniej (Czechy, Polska, Węgry, Rumunia, Słowacja i Bułgaria) utrzymywał tendencję wzrostową. Było to jednak spowodowane głównie transakcjami, które zostały wstępnie zawarte już w 2019 r., zanim pandemia dotknęła region. Całkowity wolumen inwestycji w pierwszym półroczu br. wyniósł 6,26 mld euro, co stanowi wzrost o 12% w porównaniu z tym samym okresem w 2019 r. W I półroczu 2020 r. inwestycje w Polsce stanowiły blisko połowę całkowitego wolumenu transakcji regionalnych (47%), a w Czechach (31%) – oba te kraje stanowiły blisko 80% całkowitych inwestycji w CEE. Co ciekawe Bułgaria odnotowała największy wzrost w porównaniu z I półroczem 2019 r., wykazując stopę wzrostu na poziomie 101%. Z kolei Węgry były jedynym krajem, który zanotował spadek rok do roku, a wolumen inwestycji zmniejszył się o 29%.

W porównaniu do wyników poprzednich edycji badania oceniającego skłonność banków w CEE do finansowania inwestycji nieruchomościowych, najbardziej na zainteresowaniu banków zyskało finansowanie inwestycji w nieruchomości przemysłowo-magazynowe.

Skłonność do finansowania nieruchomości handlowych w Polsce zmniejszała się w ostatnich latach. Sytuacja spowodowana pandemią COVID-19 przyspieszyła ten spadek, a banki obecnie wskazują na ograniczoną gotowość do finansowania nieruchomości handlowych. Ponadto, pandemia sprawiła, że banki obecnie niechętnie finansują również nieruchomości hotelowe. Z drugiej strony, banki są nadal otwarte na finansowanie nieruchomości biurowych i przemysłowych w Polsce, choć na bardziej rygorystycznych warunkach – mówi Steven Baxted, partner, lider doradców dla sektora budownictwa i nieruchomości w KPMG w Polsce.

Ankietowani przedstawiciele banków w regionie Europy Środkowo-Wschodniej mają mieszane odczucia w związku z perspektywą rozwoju powierzchni biurowych, biorąc pod uwagę, że wiele firm w całym regionie wdrożyło w czasie pandemii politykę pracy zdalnej. 39% respondentów badania wskazało, że ich zdaniem zasady dotyczące dystansu społecznego i polityki pracy zdalnej nie zmienią (lub nawet mogą zwiększyć) zapotrzebowanie na powierzchnię biurową, podczas gdy 31% ankietowanych spodziewa się spadku popytu na powierzchnię biurową, a 30% nie jest pewnych co do przyszłości. 

Patrycja Kowalczyk, e-mail: patrycjakowalczyk@kpmg.pl, tel.: (22) 528 11 87 lub 664 718 676

Krzysztof Krzyżanowski, e-mail: kkrzyzanowski@kpmg.pl, tel.: (22) 528 11 14 lub 508 047 582

Jakub Malczewski, e-mail: jmalczewski@kpmg.pl, tel.: (22) 528 15 72 lub 605 511 308