Tax Alert: Projekt estońskiego CIT trafił do Sejmu

Tax Alert: Projekt estońskiego CIT trafił do Sejmu

29 września 2020 r. do Sejmu wpłynął projektu ustawy wprowadzającej alternatywne opodatkowanie dochodów spółek kapitałowych w formie ryczałtu, czyli tzw. estoński CIT. Po konsultacjach Ministerstwo Finansów wprowadziło do projektu ustawy szereg zmian, dzięki którym z nowego rozwiązania skorzystać będzie mogło więcej firm.

1000
Zespół zarządzania wiedzą w departamencie podatkowym

TaxKM@kpmg.pl

KPMG w Polsce

Adres e-mail
Tax Alert

Warunki korzystania

Jedną z istotniejszych zmian jest podwyższenie progu przychodów uprawniającego do objęcia estońskim CIT. Z nowej formy opodatkowania skorzystać będą mogły spółki, których łączne przychody z działalności osiągnięte w poprzednim roku podatkowym lub wartość średnich przychodów z działalności nie przekroczyły 100 mln zł. W pierwotnej wersji projektu próg ten wynosił 50 mln zł.

Zgodnie z projektem rozwiązanie ma być skierowane tylko do małych i średnich spółek kapitałowych, których udziałowcami lub akcjonariuszami są wyłącznie osoby fizyczne i które nie posiadają:

  • udziałów (akcji) w kapitale innej spółki;
  • tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania;
  • ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną ani innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel/fundator lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

Ponadto przychody z tzw. działalności pasywnej podatnika (m.in. z odsetek, poręczeń i zbycia lub realizacji instrumentów finansowych) będą musiały wynosić mniej niż połowa przychodów ogółem.

Prawa do zastosowania estońskiego CIT nie będą miały również, m.in. przedsiębiorstwa finansowe, instytucje pożyczkowe, firmy działające w specjalnej strefie ekonomicznej, będące w stanie upadłości lub likwidacji, czy utworzone w wyniku podziału lub połączenia.

Złagodzony został również zawarty w pierwotnej wersji projektu ustawy warunek zatrudnienia co najmniej 3 pracowników, niebędących udziałowcami lub akcjonariuszami na podstawie umowy o pracę. Spółka skorzysta z preferencyjnego opodatkowania, jeśli ponosić będzie wydatki na wynagrodzenia z tytułu innych umów cywilnoprawnych (w określonej kwocie). Natomiast mały podatnik może w pierwszym roku opodatkowania zatrudniać jedną osobę zamiast trzech.

Projekt przewiduje także łagodniejsze warunki stosowania tej formy opodatkowania dla podatników rozpoczynających działalność. W ich przypadku warunki dotyczące progu 100 mln zł oraz odsetek przychodów z tzw. działalności pasywnej uznaje się za spełnione w pierwszym roku podatkowym opodatkowania ryczałtem. Warunek dotyczący zatrudnienia 3 osób nie będzie z kolei dotyczył roku rozpoczęcia działalności i dwóch bezpośrednio po nim następujących lat podatkowych. Jednak począwszy od drugiego roku podatkowego podatnik będzie zobowiązany do zwiększenia zatrudnienia o co najmniej 1 etat w pełnym wymiarze czasu pracy co rok, aż do osiągniecia zatrudnienia określonego w tym warunku.

Okres korzystania

Estoński CIT wybrać będzie można na okres czterech lat. W tym okresie podatnik nie będzie mógł naruszyć warunków stosowania tego rozwiązania.

Jeżeli podatnik przekroczy w okresie korzystania z tej formy opodatkowania próg 100 mln zł przychodów, ale podejmie decyzję o kontynuowaniu opodatkowania ryczałtem do zakończenia czteroletniego okresu, będzie musiał zapłacić dodatkowy podatek w wysokości 5 proc. podstawy opodatkowania wyliczonej według specjalnego wzoru.

Przedłużenie korzystania z estońskiego CIT na kolejne cztery lata również będzie możliwe, jeżeli podatnik nie przestanie spełniać wymaganych warunków.

W celu rezygnacji z objęcia estońskim CIT, konieczne będzie przesłanie odpowiedniej informacji w deklaracji podatkowej za ostatni rok podatkowy korzystania z opodatkowania w tej formie.

Podatnik, który przed objęciem estońskim CIT osiągnął stratę ze źródła przychodów i nabył prawo do jej odliczenia, będzie mógł obniżyć o wysokość tej nieodliczonej straty dochód ze źródła przychodów uzyskany w dwóch latach podatkowych bezpośrednio poprzedzających pierwszy rok stosowania estońskiego CIT pod warunkiem stosowania tego opodatkowania przez okres co najmniej 4 lat podatkowych. Podatnik straci jednak prawo do tego odliczenia począwszy od pierwszego roku stosowania estońskiego CIT. 

Obowiązek inwestowania

Projekt zakłada obowiązek zwiększania przez podatnika korzystającego z estońskiego CIT majątku trwałego, co wiązać się będzie z koniecznością ponoszenia wydatków na wytworzenie lub nabycie fabrycznie nowych środków trwałych (m.in. maszyn, urządzeń, środków transportu) bądź na opłaty ustalone w umowie leasingu tych środków (przy czym zgodnie z najnowszym projektem ustawy, spółki które skorzystają z nowych zasad rozliczeń już w 2021 r., nie będą musiały spełniać tego warunku przez pierwsze dwa lata).

Wydatki te nie będą uznawane za cel inwestycyjny, jeżeli będą służyć głównie celom osobistym udziałowców (akcjonariuszy) lub członków ich rodzin.

Przepisy będą wymagać wzrostu nakładów o:

  • 15 proc. (nie mniej niż 20 tys. zł) w okresie dwuletnim; lub
  • 33 proc. (nie mniej niż 50 tys. zł) w okresie czteroletnim.

W najnowszej wersji projektu ustawy zaproponowano aby inwestycją było także zwiększenie zatrudnienia. Wystarczające będzie zwiększenie wydatków na wynagrodzenia minimum o 20 proc. w okresach dwuletnich (nie mniej jednak niż o 30 tys. zł).

Podstawa opodatkowania i dostosowanie rozliczeń CIT

Podstawa opodatkowania estońskim CIT będzie oparta na wyniku obliczonym na podstawie prawa bilansowego.

Podatnik korzystający z estońskiego CIT zobligowany będzie jednak  do dopasowania dotychczasowych rozliczeń CIT do nowych wymogów systemowych, tj. uwzględnienia w podstawie opodatkowania tych kategorii świadczeń, które w przeciwnym wypadku pozostałyby nieopodatkowane lub mogłyby zostać opodatkowane podwójnie.

Podatnik, który wybrał sposób opodatkowania ryczałtem, w rozliczeniu roku podatkowego poprzedzającego pierwszy rok stosowania tego opodatkowania, będzie musiał:

  • zaliczyć do przychodów podatkowych przychody uwzględnione w wyniku finansowym netto podatnika, zgodnie z ustawą o rachunkowości, a niezaliczone do przychodów podatkowych na podstawie art. 12 ust.1 ustawy o CIT oraz koszty zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, a nieuwzględnione w wyniku finansowym netto podatnika, zgodnie z ustawą o rachunkowości;
  • zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów przychody zaliczone do przychodów podatkowych na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, a nieuwzględnione w wyniku finansowym netto podatnika, zgodnie z ustawą o rachunkowości oraz koszty niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów, a uwzględnione w wyniku finansowym podatnika, zgodnie z ustawą o rachunkowości.

Dostosowanie rozliczeń nie będzie miało zastosowania do różnic w podatku odroczonym o charakterze trwałym, lecz jedynie do różnic o charakterze przejściowym, które wystąpiły w okresie sprzed opodatkowania ryczałtem. Jeżeli w efekcie korekty wysokość zobowiązania wzrośnie o co najmniej 50 proc., nadwyżkę będzie można zapłacić w ratach przez maksymalnie 3 lata.

Dodatkowo aby możliwe było łatwe określenie wysokości zysku wypracowanego w okresie sprzed przystąpienia do nowego systemu i związanych z tym zyskiem wypłat w okresie stosowania opodatkowania ryczałtem, podatnik będzie musiał ustalić sumę niepodzielonych w latach ubiegłych zysków oraz niepokrytych strat.

Wysokość podatku

Stawki ryczałtu w estońskim CIT mają wynosić:

  • 15 proc. podstawy opodatkowania w przypadku małych podatników oraz podatników, których wartość średnich przychodów nie przekracza wartości maksymalnych przychodów określonych dla małego podatnika;
  • 25 proc. podstawy opodatkowania w przypadku pozostałych podatników.

Podatnicy dokonujący znacznych inwestycji będą mogli ponadto skorzystać z preferencji polegającej na obniżeniu o 5 pkt proc. stawki podatku na wyjściu z systemu (podatek od sumy zysków netto). Wzrost nakładów na cele inwestycyjne wynosić będzie musiał co najmniej:

  • 50 proc. w okresie dwuletnim; lub
  • 110 proc. w okresie czteroletnim.

Dochód wypracowany przez spółkę kapitałową w przypadku stosowania ryczałtu wciąż będzie opodatkowany dwukrotnie – na poziome spółki (CIT) oraz na poziomie wspólnika (PIT).

Możliwe będzie jednak odliczenie od podatku płaconego na poziomie wspólnika części podatku zapłaconego na poziomie spółki. Podatek od przychodów z dywidend otrzymanych z zysków spółki, powstałych w okresie korzystania z estońskiego CIT będzie mógł zostać proporcjonalnie obniżony o podatek należny zapłacony przez spółkę od dochodu z podzielonego zysku, który przypada na przychód udziałowca (akcjonariusza) tej spółki.

Wysokość proporcjonalnego odliczenia została ustalona w sposób zapewniający uzyskanie łącznego opodatkowania na poziomie:

  • 25 proc. dla małych podatników (z możliwością obniżenia o 5 pkt proc. w przypadku dokonywania znacznych inwestycji); oraz
  • 30 proc. dla pozostałych podatników (z możliwością obniżenia o 5 pkt proc. w przypadku dokonywania znacznych inwestycji).

Fundusz inwestycyjny

Jako alternatywę dla korzystania z estońskiego CIT w projekcie przewidziano również możliwość skorzystania ze specjalnego funduszu inwestycyjnego, który w sensie ekonomicznym ma umożliwić szybsze rozliczenie amortyzacji środków trwałych w kosztach podatkowych.

Podatnicy, którzy zdecydują się skorzystać z estońskiego CIT, stracą prawo do ulg podatkowych, takich jak ulga badawczo-rozwojowa (B+R), ulga IP Box czy zwolnienie w strefach inwestycyjnych. Jeżeli podatnik nie skorzysta z estońskiego CIT, będzie mógł stosować dotychczasowe ulgi, a dodatkowo skorzystać z funduszu inwestycyjnego. Podatnik będzie musiał wówczas opracować kilkuletni plan inwestycji i wpłacać środki na fundusz, a dokonywane od niego odpisy zaliczałby do kosztów uzyskania przychodów. Jeżeli jednak zgromadzone środki nie zostaną wydane na cele inwestycyjne albo w ogóle nie zostaną wydatkowane w określonym czasie, to podatnik będzie musiał wycofać odpisy z kosztów powiększając dochód do opodatkowania.

Co dalej?

Projekt trafił do Sejmu i będzie stanowił teraz przedmiot prac parlamentarnych. Planowana data wejście w życie nowych przepisów to 1 stycznia 2021 r.

Ministerstwo Finansów zapowiedziało również przygotowanie stosownych objaśnień przed wejściem w życie przepisów.

Jeżeli są Państwo zainteresowani szczegółami dotyczącymi omawianych zagadnień, prosimy o kontakt: mampytanie@kpmg.pl

© 2024 KPMG Sp. z o.o., polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i członek globalnej organizacji KPMG składającej się z niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych z KPMG International Limited, prywatną spółką angielską z odpowiedzialnością ograniczoną do wysokości gwarancji. Wszelkie prawa zastrzeżone.


Więcej informacji na temat struktury globalnej organizacji KPMG można znaleźć na stronie o strukturze zarządczej.

Informacje zawarte w niniejszej publikacji mają charakter ogólny i nie odnoszą się do sytuacji konkretnej firmy. Ze względu na szybkość zmian zachodzących w polskim prawodawstwie prosimy o upewnienie się w dniu zapoznania się z niniejszą publikacją, czy informacje w niej zawarte są wciąż aktualne. Przed podjęciem konkretnych decyzji proponujemy skonsultowanie ich z naszymi doradcami.

Bądź z nami w kontakcie