Czy brytyjskie głosowanie oznacza, że kolejne kraje podejmą
podobne decyzje? Niewykluczone, ale proces ich głosowania, a potem ewentualnego ustalania wychodzenia, będzie równie długotrwały.

W średnioterminowej perspektywie zapewne niewiele. Uzgodnione ramy i cele wykorzystania funduszy europejskich w perspektywie 2014-2020 raczej pozostaną niezmienione. Zakładając, że negocjacje z Wielką Brytanią potrwają mniej więcej do końca 2019 roku, większość projektów obecnej perspektywy finansowej będzie już zaawansowana w realizacji.

Co będzie po 2020 roku? To pytanie stawialiśmy już sobie od dłuższego czasu – jaka będzie Unia po 2020 roku. Teraz to pytanie nabiera nowego sensu.

Dużo zależy od przyszłej relacji pomiędzy UE a Wielką Brytanią:      

1. Model „norweski” albo „szwajcarski” – przypominający bardzo pełne członkostwo. W takim wypadku Wielka Brytania
   zachowa dostęp do wspólnego rynku, pozwoli na wolny przepływ pracowników i towarów, będzie tez wpłacać uzgodnione kwoty do budżetu Unii. W ten sposób wynegocjuje kolejny „brytyjski rabat”, jednak nadal będzie to jeden z głównych filarów finansowania budżetu Unii.    
2. Model „WTO” – porozumienia handlowe pomiędzy Unią i Wielką Brytanią, bez żadnych wzajemnych zobowiązań dotyczących przepływu pracowników lub kapitału. W takim wypadku Wielka Brytania nie będzie kontrybuować do wspólnego budżetu.

Niezależnie od tego, jak duży (albo mały) będzie kolejny wspólny budżet unijny, zmieni się sposób jego wykorzystania. Od 2004 roku, kiedy nastąpiło największe powiększenie Unii, ale także patrząc na motywacje i przeznaczenie funduszy unijnych przy wcześniejszych przystąpieniach (Hiszpania, Grecja), fundusze były i są wykorzystywane do wyrównania poziomu życia pomiędzy krajami. Sama nazwa funduszy (cohision funds) określa ich cele. Dzięki temu, nowe kraje były w stanie odbudować albo zbudować infrastrukturę transportową, telekomunikacyjną, informatyczną. Dzięki nim możliwe było dotarcie z usługami i produktami na rynki Wspólnoty.

To, co jest przed nami teraz, to podniesienie konkurencyjności Unii na rynku globalnym. Czego potrzebujemy, aby w tej konkurencji wygrać, jakich kompetencji, jakich pracowników, jakich narzędzi. Mniej więcej w tym kierunku idzie dzisiejszy Plan Junkera.

Teraz możemy powiedzieć to z całą pewnością, że przeznaczenie i sposób wydatkowania funduszy, jaki jest obecnie, jest ostatnim takim źródłem finansowym. Dlatego wszystkie jednostki zaangażowanie w programowanie i ocenę projektów powinny patrzeć, czy rezultaty konkretnego projektu budują podstawy dla konkurowania Polski i nowej Unii po 2020 roku na globalnym rynku. Samorządy powinny się zastanowić, jak przygotują swoich mieszkańców, instytucje edukacyjne, całe otoczenie komunalne do wspierania mieszkańców i przedsiębiorców w tej konkurencji. Firmy powinny zastanowić się, jak wykorzystać dotacje do kształtowania swojej przyszłości w długim okresie. Po 2020 będziemy mogli liczyć raczej tylko na siebie, nie na finansową pomoc Wspólnoty.

Nasi eksperci z wszystkich sektorów gospodarki są gotowi do wsparcia naszych klientów w tych przygotowaniach.