Proszę rozszyfrować skrót BEPS...

To skrót od angielskiego Base Erosion Profit Shifting, czyli dosłownie erozja (zmniejszenie) podstawy opodatkowania i przekazywanie zysków. Termin przewija się od kilku lat w międzynarodowej debacie publicznej na temat unikania opodatkowania i sposobów przeciwdziałania nieuczciwemu zaniżaniu danin publicznych. Coraz mniejsze całkowite wpływy z podatków osiągane przez poszczególne państwa stały się na tyle istotne, że problem zapobiegania takim praktykom był dyskutowany na forach Komisji Europejskiej, w trakcie obrad C20, ale opublikowany dopiero w lipcu 2013 r. Raport OECD nt. Przeciwdziałania BEPS („Action Plan on Base Erosion and Profit Shifting") z listą konkretnych działań przełoży się na praktyczne znaczenie dla podatników.

Co przewiduje ten raport?

Zawiera 15 dokładnie opisanych zadań mających uszczelnić system podatkowy, zalecając m.in.:

• uszczelnienie opodatkowania handlu elektronicznego;
• opodatkowanie kontrolowanych podmiotów zagranicznych (tzw. CFC rules);
• zapobieganie nadużyciom w wykorzystaniu udogodnień traktatowych (tzw. treaty shopping);
• zapobieganie sztucznemu unikaniu powstawania tzw. zakładów, zapobieganie nadużyciom w odliczaniu od podstawy opodatkowania kosztów odsetek i innych kosztów finansowania;
• zmuszenie podatników do ujawnienia ich agresywnych strategii podatkowych.

W kilku punktach zalecenia odnoszą się wprost do transakcji dokonywanych w ramach grup kapitałowych, wskazując, że przepisy o cenach transferowych powinny zapobiegać nadużyciom przy transferowaniu wartości niematerialnych, przenoszeniu centrów zysku czy pobieraniu opłat zarządczych.

Jak przekłada się to na polskich podatników?

Wiele punktów z listy działań Raportu OECD nt. Przeciwdziałania BEPS jest rozważanych przez polskiego ustawodawcę. Jedną z najistotniejszych zmian jest opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC). Przepisy zakładające opodatkowanie CFC znajdowały się już w poprzednim projekcie ustaw podatkowych, ale teraz Ministerstwo Finansów ma dodatkowy argument w postaci zaleceń OECD, które Polska, jako członek OECD, powinna wypełniać.

Jest to zupełnie nowa koncepcja w polskim prawie podatkowym zakładająca, że polski podatnik (w tym także osoba fizyczna) powinien opodatkować dochody uzyskiwane przez swoje spółki zależne zarejestrowane za granicą. Podatek w Polsce trzeba będzie zapłacić od dochodów spółki zagranicznej uzyskiwanych m.in. z udzielania licencji, działalności finansowej prowadzonej przez CFC poza terenem Polski.

Czego jeszcze można się spodziewać?

Istotna zmiana szykuje się w odniesieniu do cienkiej kapitalizacji - tutaj także, zgodnie z zaleceniami OECD, Ministerstwo Finansów postuluje zaostrzenie przepisów umożliwiających zaliczanie do kosztów podatkowych kosztów finansowych (odsetek, prowizji itp.). Projekt ustaw podatkowych zakłada, że (w zależności od wybranego modelu rozliczeń) koszty finansowania uzyskanego od podmiotów niezależnych też będą podlegać ograniczeniom w zaliczeniu do kosztów podatkowych

Kolejnym przykładem są renegocjowane i nowo zawierane umowy międzynarodowe w zakresie opodatkowania. Zalecane przez OECD zmiany odnośnie do zasad powstawania zakładów, zasad wymiany informacji podatkowych stanowią istotny element traktatów.

Co zatem radzić polskim podatnikom?

Na pewno nie można traktować omawianego raportu jako abstrakcyjnych postulatów. Najrozsądniejszą rekomendacją jest pilne śledzenie zaleceń oraz zmian w przepisach i umowach międzynarodowych, mając na uwadze własną sytuację, tak aby odpowiednio wcześnie przygotować się do nowych obowiązków (np. wynikających z opodatkowania CFC), a przede wszystkim uwzględniać zalecenia OECD, planując działania gospodarcze.

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna z dn. 5 maja 2014 r.

Informacje zawarte w niniejszej publikacji mają charakter ogólny i nie odnoszą się do sytuacji konkretnej firmy. Ze względu na szybkość zmian zachodzących w polskim prawodawstwie prosimy o upewnienie się w dniu zapoznania się z niniejszą publikacją, czy informacje w niej zawarte są wciąż aktualne. Przed podjęciem konkretnych decyzji proponujemy skonsultowanie ich z naszymi doradcami.