• Renata Kulpa, autor |
  • Anna Panek, autor |

Do Sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, który ma na celu wprowadzenie do Kodeksu pracy przepisów o tzw. urlopie rodzinnym.

Urlop rodzinny – nowy rodzaj urlopu

Projekt ustawy ma na celu wprowadzenie do Kodeksu pracy tzw. urlopu rodzinnego. Zgodnie z projektowanymi przepisami, pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma mieć prawo do urlopu rodzinnego w celu sprawowania osobistej opieki nad najbliższym członkiem rodziny. Do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia mają również wliczać się poprzednie okresy zatrudnienia.

Przez najbliższego członka rodziny należy rozumieć:

  • wstępnych (tj. rodziców, dziadków itp.),
  • ojczyma,
  • macochę,
  • teściów,
  • zstępnych (tj. dzieci, wnuków itp.),
  • rodzeństwo,
  • męża,
  • żonę lub
  • osobę pozostającą we wspólnym pożyciu.

Celem urlopu rodzinnego ma być sprawowanie osobistej opieki nad najbliższym członkiem rodziny, jeżeli z powodu stanu zdrowia wymaga on takiej opieki ze strony pracownika. Urlop rodzinny będzie mógł zostać udzielony na maksymalny okres 12 miesięcy. Okres urlopu rodzinnego, w dniu jego zakończenia, ma wliczać się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Dodatkowo, projektowane przepisy przewidują, iż za czas przebywania na urlopie rodzinnym przysługiwać będzie świadczenie pieniężne w postaci wypłacanego z FUS przez ZUS zasiłku w kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Urlop rodzinny ma być udzielany na pisemny wniosek pracownika w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Do wniosków będzie trzeba dołączyć dokumenty, które będą określone w oddzielnym rozporządzeniu. Urlop, zgodnie z projektowanymi przepisami, będzie można wykorzystać w całości lub podzielić go na cztery części. Należy zauważyć, iż projekt ustawy przewiduje obowiązek uwzględnienia takiego wniosku przez pracodawcę. Projekt przewiduje również, iż pracownik może wycofać wniosek o udzielenie urlopu rodzinnego nie później niż na 7 dni przed rozpoczęciem tego urlopu, składając pracodawcy pisemne oświadczenie.

Co więcej, pracownik będzie mógł zrezygnować z urlopu rodzinnego:

  1. w każdym czasie - za zgodą pracodawcy;
  2. po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy - najpóźniej na 30 dni przed terminem zamierzonego podjęcia pracy.

Pracodawca będzie miał obowiązek dopuszczenia pracownika po zakończeniu urlopu rodzinnego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie będzie to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem nie niższym od wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem.

Projektowane przepisy przewidują również szczególne rozwiązania mające na celu ochronę pracowników chcących skorzystać lub korzystających z urlopu rodzinnego przed możliwością zwolnienia z pracy.

Pracodawca nie będzie miał możliwości wypowiedzenia ani rozwiązania umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu rodzinnego wniosku o udzielenie urlopu rodzinnego - do dnia zakończenia tego urlopu. Rozwiązanie umowy ma być dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Nie tylko pracownicy, ale również osoby prowadzące działalność gospodarczą

Dodatkowo warto również wspomnieć, iż projekt ustawy przewiduje, że osoby prowadzące działalność gospodarczą będą mogły skorzystać z zawieszenia działalności gospodarczej w celu skorzystania z urlopu rodzinnego na sprawowanie opieki nad najbliższym członkiem rodziny na analogicznych zasadach jak to ma miejsce w przypadku pracownika – również na czas do 12 miesięcy (z możliwością skorzystania w maksymalnie czterech częściach).

Będziemy na bieżąco informować Państwa o pracach związanych z niniejszym projektem ustawy.