Główny Geodeta Kraju naruszył RODO Główny Geodeta Kraju naruszył RODO

Przyczyną nałożenia kary było ujawnianie poprzez portal administrowany przez GGK o nazwie GEOPORTAL2 numeru ksiąg wieczystych. W opinii Prezesa UODO numery ksiąg wieczystych przetwarzane w tym portalu stanowią dane osobowe. Zgodnie z RODO „dane osobowe” oznaczają wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej („osobie, której dane dotyczą). Możliwa do zidentyfikowania osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować, w szczególności na podstawie identyfikatora takiego jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, dane o lokalizacji, identyfikator internetowy lub jeden bądź kilka szczególnych czynników określających fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową lub społeczną tożsamość osoby fizycznej. W księdze wieczystej ujawnia się natomiast między innymi następujące dane osób fizycznych: imiona, nazwiska, imiona rodziców, numer PESEL, adres nieruchomości. Odesłanie zatem z GEOPORTAL2 do numeru księgi wieczystej poprzez umieszczenie w portalu linku, pozwala na poznanie powyższych danych i w konsekwencji na zidentyfikowanie osoby, której dane są zawarte w księdze wieczystej. Znając numer księgi wieczystej, można przeglądać księgę wieczystą za pośrednictwem systemu teleinformatycznego na podstawie art. art. 364 ust. 6 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. W opinii UODO tak łatwy dostęp do danych osobowych ujawnionych w księdze wieczystej poprzez umieszczenie numeru księgi w GOEPORTAL2 może narazić osoby, których dane dotyczą na kradzież ich tożsamości. 

Ponadto, w toku przeprowadzonej kontroli, ze złożonych zeznań uzyskano informacje o tym, że GGK publikuje informacje pozyskane z ewidencji gruntów i budynków (w tym numery ksiąg wieczystych) z 90 starostw powiatowych jedynie na podstawie zawartych z nimi porozumień. Porozumienia te regulują kwestię przekazywania m.in. numerów ksiąg wieczystych do GGK. GGK jako organ administracji publicznej powinien dysponować przesłanką dopuszczającą nie tylko zbieranie przez niego numerów ksiąg wieczystych, ale również ich publiczne udostępnianie w ramach GEOPORTAL2. W opinii Prezesa UODO GGK nie wykazał przesłanki udostępniania danych osobowych w ramach GEOPORTAL2. Co więcej, jak wskazał Prezes UODO w uzasadnieniu decyzji z art. 364 ust. 16 ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz art. 5a ust. 4 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne wynika zakaz udostępniania danych osobom trzecim. Ponadto, GGK nie posiadał wyraźnej podstawy prawnej do zapewnienia powszechnej dostępności ksiąg wieczystych i informacji zawartych w jej treści. Zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a RODO, dane osobowe muszą być przetwarzane zgodnie z prawem, rzetelnie i w sposób przejrzysty dla osoby, której te dane dotyczą. Dane są przetwarzane zgodnie z prawem wyłącznie w przypadkach, gdy spełniony jest co najmniej jeden z warunków wskazanych w art. 6 RODO. Zawarte przez GGK ze starostami porozumienia, w ocenie Prezesa UODO, nie stanowią podstawy prawnej do działań prowadzonych przez GGK polegających na udostępnieniu danych osobowych ze zbiorów publicznych.

Kara została nałożona na GGK w maksymalnej wysokości przewidzianej dla podmiotów z sektora publicznego. Nakładając karę pieniężną, organ nadzorczy wziął pod uwagę wagę naruszenia, jego masowy charakter, czas trwania oraz umyślny charakter działania.

Warto także przypomnieć, że Prezes UODO ukarał GGK wcześniej za uniemożliwianie przeprowadzenia kontroli. W toku wszczętej kontroli GGK udostępnił jedynie dokumentację określającą środki organizacyjne zastosowane w celu zapewnienia bezpieczeństwa danych oraz dowody potwierdzające wyznaczenie inspektora ochrony danych. Mimo odmowy przeprowadzenia kontroli, GGK złożył jednak zeznania, które posłużyły za materiał dowodowy w niniejszym postępowaniu. Zebrany materiał pozwolił jednak na stwierdzenie wyżej wskazanych nieprawidłowości związanych z udostępnianiem danych osobowych bez podstawy prawnej.

Postępowanie przed Prezesem Urzędu jest postępowaniem jednoinstancyjnym. Wydaną decyzję strona może zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Wniesienie przez stronę skargi do sądu administracyjnego wstrzymuje wykonanie decyzji w zakresie administracyjnej kary pieniężnej.