• Magdalena Wikarjak-Górzna, autor |

Chociaż pierwsze podmioty rozpoczną stosowanie ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK) już za niecały miesiąc (01 lipca 2019 r.), do ustawy wprowadzono zmiany, które mają wpływ na przygotowane dokumenty, wysokość wpłacanych kwot, ale przede wszystkim mogą mieć wpływ na to, kiedy należy wdrożyć PPK.

6 czerwca 2019 r. Prezydent RP podpisał ustawę z 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy o pracowniczych planach kapitałowych, ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy – Prawo bankowe. Jedną z najważniejszych zmian, jakie wprowadza ustawa, jest zniesienie limitu 30-krotności podstawy wpłat do PPK w danym roku kalendarzowym. Podstawą do odprowadzania wpłat na PPK ma być wynagrodzenie rozumiane jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe uczestnika PPK bez stosowania ograniczenia, jakie wynika z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, że roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone. Oznacza to, że osoby zarabiające ok. 12 tys. zł brutto co miesiąc, będą bez ograniczeń finansowały wpłaty na Pracownicze Plany Kapitałowe. Plusem tej zmiany jest unikniecie weryfikacji momentu przekroczenia limitu, w szczególności gdy dany pracownik pracuje u kilku przedsiębiorców. Ponadto zaniechanie wpłat oznaczałoby, że część osób mogłaby nie otrzymać dopłaty rocznej 240 zł z budżetu państwa. Wadą jest obniżenie pensji netto pracowników w ujęciu rocznym i podniesienie kosztów po stronie pracodawców, ponieważ będą oni musieli przez cały rok finansować wpłaty do PPK za najlepiej zarabiających pracowników.

Limity nałożono jednak na wpłaty i dopłaty możliwe do dokonania na wszystkie rachunki PPK uczestnika PPK do wysokości 50 000 dolarów amerykańskich według średniego kursu NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień 31 grudnia danego roku kalendarzowego. Wprowadzenie limitów argumentowane jest tym, aby wyłączyć rachunki PPK z obowiązku identyfikowania i raportowania w rozumieniu ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami (Dz. U. poz. 648, z późn. zm.) i umowy FATCA.

Nowelizacja poszerza także katalog osób zatrudnionych w rozumieniu ustawy o PPK o osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. W świetle dotychczasowych przepisów ustawy o PPK istniała wątpliwość, czy powyższe osoby mieściły się w definicji „osób zatrudnionych”, a tym samym czy powinny być wliczane do stanu zatrudnienia, skoro pobieranie zasiłku macierzyńskiego lub korzystanie z urlopu wychowawczego to odrębne tytuły do ubezpieczeń niż pozostawanie w stosunku pracy. Zgodnie z literalnym brzmieniem ustawy o PPK w brzmieniu sprzed nowelizacji, nie powinno się wliczać tych osób do limitów stanu zatrudnienia. Natomiast PFR, odpowiedzialny za wdrożenie PPK w swoim stanowisku wskazał, że osoby będące na urlopach rodzicielskich powinny być wliczane do stanu zatrudnienia. Nowelizacja zatem wyjaśnia powstałą rozbieżność. Pracodawcy, którzy zastosowali literalne brzmienie ustawy, powinni zatem przekalkulować liczbę pracowników i sprawdzić, kiedy powinniśmy wdrożyć PPK. Zmiana ta w konsekwencji oznacza również to, że podczas nieobecności w imieniu tych osób i na ich rzecz powinny zostać zawarte umowy o prowadzenie PPK, a po ich powrocie powinny być naliczanie i odprowadzane wpłaty do PPK.

W nowelizacji przewidziano także obowiązek dla podmiotów zatrudniających, które z przyczyn określonych w art. 133 ust. 1 ustawy o PPK (funkcjonowanie w organizacji Pracowniczych Planów Emerytalnych) nie zawarły umowy o zarządzanie, do przekazania Polskiemu Funduszowi Rozwoju S.A. (PFR) oświadczenia o prowadzeniu PPE wraz ze wskazaniem wysokości naliczanej odprowadzanej składki podstawowej do PPE. Dotychczasowe przepisy nie przewidywały takiej procedury „obrony” przed wezwaniem PFR.

Ponadto w kontekście zwolnienia ze stosowania ustawy o PPK w związku z prowadzeniem PPE wyjaśniono, że pracodawca będzie obowiązany do wdrożenia PPK od dnia następującego po dniu 1 stycznia albo 1 lipca danego roku, jeżeli według stanu na ten dzień w PPE uczestniczy mniej niż 25% osób zatrudnionych w tym podmiocie zatrudniającym.

W ustawie zmieniającej wprowadzono dodatkowe możliwości informowania uczestników PPK przez wybraną instytucję finansową o zawarciu umowy o prowadzenie PPK. Odbywa się to poprzez system teleinformatyczny instytucji finansowej lub w postaci elektronicznej pozwalającej utrwalenie jej treści na trwałym nośniku, umożliwia się ponadto przekazywanie takiej informacji - na wniosek uczestnika PPK - w postaci papierowej.

Powyższe zmiany mają zniwelować negatywne konsekwencje bądź komplikacje, które pojawiły się na etapie wdrożeniowym, lecz nie odpowiadają na wszystkie zaistniałe wątpliwości. Jak widać na ostatniej prostej, pracodawców czekają jeszcze dodatkowe obowiązki. Ustawa została już ogłoszona 10 czerwca 2019 r. i wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.