• Magdalena Bęza, autor |
  • Aleksandra Szczęsna, autor |
5 min

Minister Rozwoju i Technologii przedstawił projekt nowej ustawy – Prawo własności przemysłowej (dalej: „Projekt”), która ma zastąpić dotychczasową ustawę z dnia 30 czerwca 2000 r. (pod tą samą nazwą, dalej: „PWP”). Projekt jest obecnie na etapie opiniowania.

Główne cele projektu ustawy Prawo własności przemysłowej

  • Głównym zamierzeniem leżącym u podstaw przygotowania Projektu jest chęć uproszczenia PWP, które było nowelizowane ponad 20 razy od czasu jego przyjęcia i jest postrzegane jako skomplikowany i trudny w odbiorze akt prawny. Pojawiły się również głosy, że powyższe wady aktualnej ustawy mogły pośrednio przyczynić się do niskiego zainteresowania tworzeniem i nabywaniem objętych PWP praw na dobrach niematerialnych wśród polskich przedsiębiorców.
  • Projekt przewiduje istotne zmiany w wielu obszarach, w szczególności w zakresie wynalazków, znaków towarowych, wzorów przemysłowych, tajemnicy przedsiębiorstwa oraz w kwestiach proceduralnych.

W niniejszym artykule skupiamy się na projektowanych zmianach w zakresie znaków towarowych, wzorów przemysłowych i nowej instytucji – depozycie informacji technicznych i technologicznych.

Zmiany dotyczące znaków towarowych

Jedna z podstawowych zmian w odniesieniu do znaków towarowych obejmuje skrócenie terminu na wniesienie sprzeciwu (w planowanej nomenklaturze: opozycji – zob. uwagi poniżej) do 2 miesięcy od daty podania do publicznej wiadomości informacji o zgłoszeniu znaku towarowego. Powyższa modyfikacja powinna przyczynić się do przyspieszenia postępowania. W tym kontekście należy zauważyć, że zgodnie z uzasadnieniem Projektu w 2020 r. sprzeciw zgłoszono względem zaledwie 4,5% wniosków, a w 2019 r. tylko w odniesieniu do 4% wniosków. Z tego powodu aktualny 3 miesięczny termin nie wydaje się uzasadniony. Zrezygnowano również z obligatoryjnego 2 miesięcznego okresu ugodowego dla stron w toku postępowania w sprawie wniesienia sprzeciwu.

Kolejna z planowanych zmian dotyczy nazewnictwa. Nazwa „sprzeciw” ma zostać zastąpiona pojęciem „opozycja”. Zmiana ta ma na celu odróżnienie procedury obejmującej wyłącznie znaki towarowe i mającej miejsce przed uzyskaniem prawa wyłącznego od procedury przyjętej także dla innych przedmiotów własności przemysłowej, która ma miejsce dopiero po ich rejestracji. Celem powyższego jest zapobieganie ich błędnemu utożsamianiu.

Ponadto Projekt przewiduje wyeliminowanie możliwości uzyskania tzw. wspólnego prawa ochronnego na znak towarowy. Biorąc pod uwagę fakt, że Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2436 z dnia 16 grudnia 2015 r. mająca na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych nie przewiduje takiej kategorii prawa, a współwłasność w częściach ułamkowych została już uregulowana w Kodeksie cywilnym, stwierdzono, że nie ma potrzeby utrzymywania tej instytucji.

Warto również zauważyć, że w związku z rezygnacją z prowadzenia Biuletynu Urzędu Patentowego informacje o zgłoszeniach znaków towarowych będą podawane do publicznej wiadomości na etapie zgłoszenia znaku na stronie internetowej Urzędu Patentowego RP.

Nadrzędnym celem wyżej wskazanych zmian jest przyspieszenie procedur związanych z uzyskaniem ochrony dla znaku towarowego oraz uczynienie ich bardziej przejrzystymi i zrozumiałymi dla zainteresowanych stron.

Zmiany dotyczące wzorów przemysłowych

W odniesieniu do wzorów przemysłowych ich definicja zawarta w Projekcie została dostosowana do definicji zawartej w art. 1 Dyrektywy 98/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 1998 r. w sprawie prawnej ochrony wzorów. W szczególności ustawodawca wyłączył z definicji warunki ochrony wzoru przemysłowego, tj. nowość i indywidualny charakter (przesunięto je jednak do innego artykułu).

Wprowadzono również pewne ułatwienia w zakresie rozpatrywania zgłoszeń wzorów przemysłowych. W szczególności przewidziano możliwość zgłoszeń zbiorowych (dotyczących więcej niż jednego wzoru przemysłowego), która w aktualnym stanie prawnym nie występuje. Po dokonaniu rejestracji każdy ze wzorów objętych zgłoszeniem zbiorowym będzie podlegał odrębnej ochronie.

Ponadto uwzględniając rozwój techniki wyraźnie przewidziano możliwość przedstawienia ilustracji wzoru przemysłowego w formie wizualizacji komputerowej. Aktualnie PWP nie przewiduje takiej opcji, co niejednokrotnie prowadzi do wątpliwości interpretacyjnych. Dodatkowo, wprowadzono wymóg przedstawienia wzoru przemysłowego w formie pozwalającej na jednoznaczne i precyzyjne określenie zakresu ochrony.

Depozyt informacji technicznych i technologicznych

Projekt przewiduje również utworzenie nowej instytucji, tj. depozytu zawierającego informacje techniczne i technologiczne stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej: „Depozyt”). Celem ustanowienia Depozytu ma być zabezpieczenie interesów osób uprawnionych do chronionych informacji, w tym wyeliminowanie trudności związanych z udowodnieniem, że w danej chwili konkretne informacje istniały i miały określoną treść. Przykładowo, powyższa instytucja może być przydatna w celu wykazania, że w dacie rozpoczęcia negocjacji z nieuczciwym kontrahentem, który następnie bezprawnie ujawnił ujawnione mu informacje poufne, takie dane istniały i miały określoną treść.  Wprowadzenie Depozytu ma zatem ułatwić przeprowadzenie ewentualnego dowodu na fakt istnienia informacji obejmującej tajemnicę przedsiębiorstwa i treść tej informacji.

W Projekcie wskazano minimalne wymogi Depozytu (musi to być dokument utrwalony w postaci elektronicznej) oraz treść dokumentu potwierdzającego złożenie Depozytu, który będzie wydawany przez Urząd Patentowy. 

Prawo własności przemysłowej – komentarz ekspertów KPMG

Co do zasady, zamierzone zmiany należy ocenić pozytywnie. Powinny one przyczynić się do uproszczenia trudnego w odbiorze PWP. Istnieje w naszej ocenie możliwość, że dzięki tym modyfikacjom przedsiębiorcy będą bardziej skłonni do korzystania z instytucji w nim przewidzianych (nawet bez pomocy profesjonalnych pełnomocników).

  • W przypadku znaków towarowych najistotniejsza zmiana polega na znacznym skróceniu okresu dotychczasowego sprzeciwu (z 3 do 2 miesięcy). Biorąc pod uwagę małą popularność tej instytucji, powyższe przyczyni się do skrócenia procedury.
  • Również zakładane zmiany w zakresie wzorów przemysłowych należy interpretować jako mające na celu dostosowanie przepisów do obecnego stanu techniki i oczekiwań ze strony biznesu (w szczególności w zakresie nowej instytucji zgłoszeń zbiorowych).
  • Korzystnym rozwiązaniem wydaje się również wprowadzenie Depozytu, które powinno przyczynić się do ułatwienia podmiotom, których tajemnica przedsiębiorstwa została naruszona, dochodzenia ich praw.