• Magdalena Wikarjak-Górzna, autor |

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej „Prezes UOKiK”) stwierdził występowanie praktyki ograniczającej konkurencję w postaci niedozwolonego porozumienia pomiędzy spółkami branży fitness, nakazał zaniechania takiej praktyki oraz nałożył karę na zaangażowane spółki oraz ich osoby zarządzające. Przedmiotem postępowania antymonopolowego były niedozwolone praktyki na rynku usług fitness. Postępowanie prowadzone było przeciwko 16 spółkom oraz 6 osobom zarządzającym (menadżerom) podejrzewanym o bezpośrednią odpowiedzialność za niedozwolone porozumienia ograniczające konkurencję dotyczące podziału rynku w taki sposób, aby nie konkurować ze sobą.

W opinii Prezesa UOKiK, dzięki niedozwolonym porozumieniom, spółki sieci fitness nie obawiały się konkurencji ze strony innych jej uczestników w miastach, w których były już obecne. Oferty klubów fitness nie musiały zatem konkurować między sobą ich zakresem, standardem obsługi czy ceną. Oznacza to, że osoby korzystające z usług klubów fitness miały ograniczoną możliwość wyboru sieci w porównaniu do sytuacji, gdyby nie doszło do niedozwolonego porozumienia. Skutki tego nieuczciwego działania i zmowy podziałowej bezpośrednio odczuć mieli konsumenci.

W świetle decyzji, porozumienia między spółkami obejmowały swoim zakresem takie aspekty jak otwieranie klubów fitness oraz ich lokalizację. W przypadku, gdy jedną lokalizacją interesowało się więcej spółek, spółki miały uzgadniać, która z nich wejdzie na dany rynek lokalny. Postępowanie przed Prezesem UOKiK wykazało, że w ramach takich uzgodnień przedstawiciele spółek podejmowali ze sobą różne kontakty w sprawie podziału rynku: korespondowali, prowadzili rozmowy telefoniczne, spotykali się.

Na spółki nałożono kary w wysokości od ok. 1,8 tys. zł do prawie 27 mln. zł. Odpowiedzialność finansową za udział w niedozwolonym porozumieniu oprócz samych spółek poniosło również 6 menadżerów. W opinii Prezesa UOKiK osoby te miały decydować o prowadzeniu niedozwolonych rozmów i charakterze podziału rynku, a nawet miały dokonywać uzgodnień między sobą i w związku z czym ponoszą odpowiedzialność indywidualną za niedozwolony prawnie podział rynku. Kary pieniężne nałożone na poszczególnych menadżerów wyniosły od ponad 40 tys. zł do ponad 302 tys. zł. Na wysokość kary wpływ miał stopnień naruszenia przepisów i zaangażowania menadżera w zmowę. Dla porównania należy wskazać, że zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (dalej „u.o.k.k.) Prezes UOKiK może nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, a w przypadku osób zarządzających na podstawie art. 106a ust. 1 u.o.k.k. maksymalna kara może wynieść 2 mln zł. Zgodnie z komunikatem Prezesa UOKiK przy ustalaniu wysokości nałożonych kar uwzględniono także, że branża fitness jest jedną z branż najbardziej dotkniętych obostrzeniami związanym z pandemią COVID-19. W innych okolicznościach nałożone kare mogłyby być zatem wyższe.

Warto także wspomnieć o programie łagodzenia kar (leniency). Program ten polega na współpracy z Prezesem UOKiK i dostarczeniu istotnych informacji lub dowodów dotyczących porozumień ograniczających konkurencję w zamian za odstąpienie od nałożenia lub obniżenie kary pieniężnej. Niektóre ze spółek zaangażowanych w niedozwolone porozumienia skorzystały z tego programu i złożyły wniosek o obniżenie kary pieniężnej. Objęcie programem łagodzenia kar jednej ze spółek miało także wpływ na wymiar kary dla menadżera zaangażowanego w niedozwolone porozumienia ograniczające konkurencję. Zgodnie bowiem z art. 113j ust. 1 u.o.k.k. wniosek przedsiębiorcy o obniżenie wymiary kary, spełniający wymogi wskazane w tejże ustawie, obejmuje również osoby zarządzające tego przedsiębiorcy, jeżeli współpracują one z Prezesem UOKiK.

Odstąpienie od kary pieniężnej może być zastosowane wyłącznie w stosunku do takiego uczestnika porozumienia ograniczającego konkurencję, który m.in. jako pierwszy dostarczy Prezesowi UOKiK informacje lub dowody na istnienie takiego porozumienia. W niniejszej sprawie wnioski zostały złożone przez spółki, które nie spełniały warunków do odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej. Wnioski zostały bowiem złożone już po wszczęciu postępowania przez Prezesa UOKiK, który posiadał dowody na istnienie niedozwolonego porozumienia, wobec czego Prezes UOKiK nie mógł odstąpić od wymierzenia kary pieniężnej. Prezes UOKiK zastosował jednak obniżenie kary z uwagi na dostarczenie istotnych informacji i dowodów dotyczących porozumienia.

Decyzja jest nieprawomocna, przysługuje od niej odwołanie do sądu.