Proces wdrażania PPK

Zgodnie z zasadami przyjętymi w Ustawie PPK, proces wprowadzania PPK jest uzależniony od liczy osób zatrudnionych w danym podmiocie. W myśl art. 134 § 1 Ustawy PPK proces wdrażania PPK ma przebiegać etapowo w następujący sposób:

1. od 1 lipca 2019 roku – obowiązkiem wdrożenia PPK zostały objęte podmioty, które zatrudniają co najmniej 250 osób zatrudnionych (według stanu na 31.12.2018 roku) – tzw. I tura wdrożenia PPK,
2. od 1 stycznia 2020 roku – obowiązkiem wdrożenia PPK zostały objęte podmioty, które zatrudniają co najmniej 50 osób (według stanu na dzień 30.06.2019 roku) – tzw. II tura wdrożenia PPK,
3. od 1 lipca 2020 roku – obowiązkiem wdrożenia PPK zostały objęte podmioty, które zatrudniają co najmniej 20 osób (według stanu na 31.12.2019) – tzw. III tura wdrożenia PPK,
4. od 1 stycznia 2021 – obowiązkiem wdrożenia PPK mają zostać objęte pozostałe podmioty – tzw. IV tura wdrożenia PPK.

Zwracamy uwagę, iż od środy (1 lipca 2020 roku) obowiązkiem wdrożenia PPK zostały objęte podmioty, które zatrudniają co najmniej 20 osób (według stanu na 31.12.2019). Oznacza to, iż podmioty te muszą podjąć działania zmierzające do utworzenia PPK, polegające m.in. na:

• opracowaniu regulacji wewnętrznych dotyczących wprowadzenia PPK,
• przeprowadzeniu wyboru reprezentacji osób zatrudnionych, jeśli w danym zakładzie pracy, taka reprezentacja nie jest powołana,
• konsultacji z reprezentacją osób zatrudnionych w zakresie wyboru instytucji finansowej,
• wyborze instytucji finansowej zarządzającej PPK,
• zawarciu umowy o zarządzanie i umów o prowadzenie PPK z instytucją finansową,
• wypełnienia obowiązków informacyjnych pracodawców wobec uczestników PPK oraz instytucji finansowej.

Na początku, przybliżmy definicję podmiotu zatrudniającego. Zgodnie z przepisami Ustawy PPK, przez podmiot zatrudniający należy rozumieć:

1. pracodawcę,
2. nakładcę,
3. rolnicze spółdzielnie produkcyjne lub spółdzielnie kółek rolniczych,
4. zleceniodawcę ,
5. podmiot, w którym działa rada nadzorcza, jeśli członkowie rady są wynagradzani.

Oznacza to, iż wszystkie wyżej wskazane podmioty mają obowiązek wdrożenia w swoim przedsiębiorstwie dla osób zatrudnionych PPK. Obowiązek ten powstaje wobec podmiotów zatrudniających z momentem osiągnięcia liczy osób zatrudnionych, na konkretny dzień (31.12 lub 30.06), o którym mowa powyżej.

Należy pamiętać, że zgodnie z definicją „osoby zatrudnionej” wprowadzonej do Ustawy PPK należy do niej kilka kategorii osób. Zgodnie z przepisami Ustawy PPK, następujące osoby zatrudnione będą mogły uczestniczyć w PPK:

1. pracownicy w rozumieniu przepisów kodeksu pracy (z wyjątkiem pracowników przebywających na urlopach górniczych i urlopach dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla oraz młodocianych),  
2. osoby wykonujące pracę nakładczą,
3. członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
4. osoby fizyczne (które ukończyły 18 rok życia) wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy, do której zgodnie z art. 750 KC stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
5. osoby wskazane w pkt 1-4 przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz
6. członkowie rad nadzorczych wynagradzani z tytułu pełnienia tej funkcji.

Warto jednak zauważyć, iż wszystkie ww. osoby muszą podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu.

Zgodnie z Ustawą PPK, do PPK obowiązuje tzw. automatyczny zapis osób zatrudnionych w wieku od 18 do 54 lat (od 55 roku życia osoby zatrudnione samodzielnie składają wniosek o przystąpienie do programu).

Zgodnie z założeniami, Pracownicze Plany Kapitałowe są dobrowolnym, prywatnym system długoterminowego oszczędzania, który ma być dostępny dla wszystkich osób zatrudnionych. Należy zwrócić uwagę, iż PPK nie jest tworzony jedynie przez samego pracownika, lecz przy jednoczesnym udziale pracodawców oraz państwa.

Wpłaty na konto PPK mogą pochodzić z trzech źródeł, przy czym wpłaty do PPK dzielą się na podstawowe i dodatkowe. Na początku odnieśmy się do wpłat finansowych zarówno przez pracodawcę jak i uczestnika PPK (osobę zatrudnioną).

* Wpłata podstawowa pracownika może wynosić mniej niż 2% wynagrodzenia brutto, ale nie mniej niż 0,5%, pod warunkiem że jego wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia. W związku z tym, że w 2020 minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 2600 zł brutto, pracownik będzie mógł odprowadzać mniejszą składek w sytuacji gdy wynagrodzenie otrzymywane przez pracownika z różnych źródeł w danym miesiącu nie będzie przekraczało kwoty 3120 zł brutto.

Podstawę wymiaru składek na PPK stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe uczestnika PPK, z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Co więcej, ustawa o PPK przewiduje:

1. tzw. wpłatę powitalną (250 zł) dla uczestnika PPK - uprawnienie do wpłaty powitalnej przysługuje uczestnikowi PPK, który przez co najmniej 3 pełne miesiące kalendarzowe jest uczestnikiem PPK, jeżeli w okresie uczestnictwa w PPK dokonano wpłat podstawowych finansowanych przez uczestnika PPK za co najmniej 3 miesiące oraz
2. tzw dopłatę roczną (240 zł) dla uczestnika PPK – uprawnienie do dopłaty rocznej przysługuje uczestnikowi PPK za dany rok kalendarzowy (uprawnienie to przysługuje niezależnie od liczby prowadzonych dla niego rachunków PPK).

Wpłata powitalna oraz dopłata roczną są przekazywane na konto uczestnika PPK ze środków Funduszu Pracy przez ministra właściwego do spraw pracy za pośrednictwem PFR.

Pracownicze Plany Kapitałowe są dobrowolnym, prywatnym system długoterminowego oszczędzania, co oznacza, iż każda osoba zatrudniona ma prawo do rezygnacji z uczestniczenia w PPK.

Dla każdej tury wdrożeniowej przewidziane są inne terminy podpisania umowy o zarządzanie PPK oraz umowy o prowadzenie PPK. Dla II tury wdrożeniowej, tj. podmiotów które zatrudniają co najmniej 20 osób (według stanu na 31.12.2019) terminy zawarcia umów są następujące:

1. umowa o zarządzanie PPK − najpóźniej do 27 października 2020 roku,
2. umowa o prowadzenie PPK − najpóźniej do 10 listopada 2020 roku.

Przypominamy, iż podane powyżej terminy są terminami ostatecznymi (maksymalnymi). W praktyce oznacza to, iż możliwe jest zawieranie przez podmioty zatrudniające umów wskazanych powyżej w terminach wcześniejszych. 

Przypominamy również, iż podmiotom zatrudniającym co najmniej 50 osób (zaliczanych do II etapu wprowadzenia PPK), w związku z przyjętą ustawą z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, zostały wydłużone terminy wdrożenia PPK (terminy wdrożenia PPK dla podmiotów z II fazy wdrożeniowej są takie same jak dla podmiotów z III fazy wdrożeniowej PPK), tj:

1. umowa o zarządzanie PPK powinna zostać zawarta najpóźniej do 27 października 2020 roku,
2. umowa o prowadzenie PPK najpóźniej do 10 listopada 2020 roku.

Jeżeli są Państwo zainteresowani doradztwem lub mają pytania, uprzejmie prosimy o kontakt.

Renata Kulpa, of Counsel, Kancelaria prawna D.Dobkowski sp.k. stowarzyszona z KPMG w Polsce

Anna Białecka, prawnik, Kancelaria prawna D.Dobkowski sp.k. stowarzyszona z KPMG w Polsce

Pracownicze Plany Kapitałowe | Obowiązek PPK