Oznacza to, że opodatkowaniu nie podlegają dochody spółki tylko dochody jej wspólników. Wspólnik spółki osobowej będący osoba fizyczną jest więc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Tego rodzaju zasada wprowadza także konieczność zdefiniowania określonego sposobu w jaki należy kalkulować przychody oraz koszty wspólników z udziału w m.in. spółce jawnej. Zgodnie z art. 8 Ustawy PIT, wysokość przychodów i kosztów osiąganych z udziału w spółce przez wspólnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku.

W praktyce często dochodzi do sytuacji kiedy w ciągu roku podatkowego wspólnik opłaca zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych będące zobowiązaniem powstałym w wyniku opodatkowania dochodu z udziału w spółce nie ze swojego prywatnego rachunku bankowego lecz z rachunku bankowego spółki.

Zdaniem organów podatkowych (Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 października 2019 r., znak: 0115-KDIT2-3.4011.318.2019.1.AD) zapłata podatku nie przez podatnika (w przypadku spółki osobowej – jej wspólnika), ale przez inny podmiot w przypadku, kiedy kwota płatności przekracza 1000 zł, nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania wobec urzędu skarbowego. Zgodnie z art. 59 § 1 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe wygasa w całości lub w części wskutek zapłaty. Organy podatkowe stoją na stanowisku, że aby zobowiązanie podatkowe wygasło, zapłata zaliczki musi zostać dokonana przez samego podatnika bądź przez podmioty wymienione art. 62 § 1 Ordynacji podatkowej tj.:

• małżonka podatnika, jego zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę
• aktualnego właściciela przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego, jeżeli podatek zabezpieczony jest hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym;
• inny podmiot, w przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 1000 zł.

Zapłata zaliczki na podatek dochodowy przez wspólnika z rachunku bankowego spółki doprowadzi więc do wygaśnięcia zobowiązania podatkowego tylko w sytuacji kiedy kwota tego zobowiązania nie przekracza 1000 zł. Ponadto wymagane jest, aby z treści dowodu wynikało, że zapłata jest przeznaczona na zobowiązanie podatnika, a także żeby zapłata nastąpiła z zachowaniem przepisów dotyczących zapłaty podatku przez podatnika.

Odmienny pogląd został zaprezentowany w wyroku WSA w Rzeszowie z dnia 25 lipca 2018 r., sygn. I SA/Rz 441/18, zgodnie z przywołanym wyrokiem możliwe jest wygaśnięcie zobowiązania podatkowego w przypadku kiedy kwota przekraczająca 1000 zł i została zapłacona przez inny podmiot, pod warunkiem że wpłata nastąpiła ze środków podatnika. Ponadto, obok udowodnienia że wpłata pochodzi ze środków podatnika, konieczne jest także wykazanie, że spółka działała na rachunek podatnika i w jego imieniu, a jej czynności miały tylko charakter techniczny.

Podsumowując, dla rozstrzygnięcia czy zapłata zaliczki na podatek dochodowy w wysokości przekraczającej 1000 zł będącej zobowiązaniem wspólnika dokonana z rachunki spółki prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania podatkowego istotna jest wykładnia art. 62b § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej. Wykładania prezentowana przez sądy dopuszcza możliwość działania spółki w roli „wyręczyciela podatkowego”, a tym samym pozwala na uznanie, że to podatnik uregulował zobowiązanie ze swoich środków za pośrednictwem rachunku bankowego spółki, która do czynność doprowadza do wygaśnięcia zobowiązania. Natomiast wykładnia prezentowana przez organy sprowadza się do stwierdzenia że zapłata zaliczki na podatek dochodowy z rachunku bankowego spółki może powodować wygaśnięcie zobowiązania podatkowego tylko w sytuacji, gdy kwota należnej zaliczki nie przekracza 1000 zł. Tym samym, z uwagi na powszechność niniejszego zagadnienia, wspólnicy spółek osobowych powinni zwrócić szczególną uwagę na sposób regulowania zaliczki na podatek dochodowy w celu uniknięcia ewentualnego sporu z organami podatkowymi.

Wspólnik spółki jawnej | Zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych | Rachunek bankowy spółki