MiCAR-vergunning nodig? Start op tijd!

In Brussel is een akkoord bereikt over de Markets in Crypto Assets Regulation (MiCAR), de nieuwe EU-verordening voor aanbieders van crypto-activa en aanbieders van cryptodiensten die actief zijn in de EU. Zoals we in onze eerdere publicatie aangaven, creëert MiCAR uniforme regels voor cryptodienstverleners. Gezien de huidige ontwikkelingen op de cryptomarkt is het van belang dat er een uniform wettelijk kader komt, met het oog op de bescherming van beleggers. Recentelijk heeft DNB de sector opgeroepen zich te informeren over en voor te bereiden op de nieuwe regels die naar verwachting vanaf 2024 zullen gelden. In dit artikel gaan we specifiek in op de vergunningplicht voor aanbieders van cryptodiensten.

Wat verandert er?

Sinds 2020 zijn aanbieders van crypto-assetdiensten die euro's omwisselen voor cryptovaluta’s – zoals bitcoin – en aanbieders van een bewaarportemonnee voor de opslag van virtuele valuta's in Nederland verplicht om bij DNB een inschrijving aan te vragen in het openbaar register voor het aanbieden van crypto-assetdiensten. Zonder deze inschrijving mogen zij in Nederland geen diensten aanbieden. DNB toetst daarbij (uitsluitend) of partijen kunnen aantonen dat zij voldoen aan de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en de Sanctiewet, en kijkt niet naar onderwerpen als consumentenbescherming of bedrijfsrisico’s. Op grond van de huidige wetgeving is het voor marktpartijen niet mogelijk om op basis van registratie diensten aan te bieden in alle andere EU-landen.

Met de komst van MiCAR zal dit veranderen. Het verlenen van crypto-assetdiensten zal dan onderworpen zijn aan een vergunnings- of notificatieplicht, afhankelijk van het type financiële onderneming dat de dienst verleent. Ondanks dat sprake is van een aanzienlijke verzwaring voor bestaande partijen, is een belangrijk voordeel dat na het verkrijgen van de vergunning de diensten in alle EU-landen kunnen worden aangeboden via een zogenaamd paspoort. In onderstaand figuur is de nieuwe wetgeving schematisch weergegeven ten opzichte van de huidige wetgeving. 

image-nl

MiCAR: Vergunning of notificatie?

Onder MiCAR zijn twee soorten regimes mogelijk, namelijk een vergunning of een notificatie. Voor een onderneming die crypto-assetdiensten verleent, de crypto-assetdienstverlener, geldt dat deze een vergunning moet aanvragen. Als onderdeel van de vergunningaanvraag moet de onderneming de toezichthouder een behoorlijk omvangrijk pakket aan documentatie verstrekken. Op basis hiervan geeft de toezichthouder een beoordeling. Naast bijvoorbeeld Wwft-vereisten en een uiteenzetting van de specifieke diensten en producten die de onderneming gaat aanbieden, moet uit het pakket ook blijken hoe de onderneming invulling geeft aan vereisten op het gebied van governance, beleid en procedures, risicobeheersing en IT-inrichting. Ook gelden er prudentiële eisen en moet er informatie worden versterkt waaruit blijkt dat de bestuurders voldoende betrouwbaar zijn, en over passende kennis, vaardigheden en ervaring beschikken om de onderneming te leiden.

Als de vergunningaanvraag volledig is ingediend, heeft de toezichthouder veertig dagen de tijd om de aanvraag te beoordelen. Deze periode kan met twintig dagen worden verlengd. Indien de toezichthouder oordeelt dat de vergunning is verkregen, mag de dienstverlening van start gaan.

Voor een aantal typen bestaande financiële ondernemingen is een notificatieplicht gecreëerd, waarbij zij bepaalde diensten mogen verlenen die sterk lijken op de bestaande diensten van de financiële onderneming. Zij hoeven de toezichthouder slechts veertig dagen voor de daadwerkelijke start van crypto-assetdiensten aan klanten te notificeren. Hierbij geldt nog steeds dat er een pakket aan documentatie aan de toezichthouder moet worden verstrekt, maar dit pakket is aanzienlijk kleiner in omvang en bevat bijvoorbeeld geen informatie over de geschiktheid van de bestuurders. Het verschil is te zien in onderstaand schema. Na het indienen van de notificatie heeft de toezichthouder twintig dagen de tijd om te reageren. Deze periode kan met nog eens twintig dagen worden verlengd. Na een positief bericht van de toezichthouder kan de dienstverlening van start gaan.

image-nl-two

Tijdig beginnen met een duidelijk stappenplan

De ervaring met vergunningstrajecten leert dat tijdig beginnen en het hebben van een duidelijk stappenplan van groot belang zijn om tot een succesvolle aanvraag of notificatie over te gaan. Voor de MiCAR-vergunning zal dit niet anders zijn. De structuur van de aanvraag van een vergunning onder MiCAR, inclusief de daarbij behorende valkuilen, is vergelijkbaar met een MiFID-vergunningaanvraag. De voorbereiding op en de aanvraag van een MiFID-vergunning neemt ongeveer een jaar in beslag, voor MiCAR verwachten wij eenzelfde doorlooptijd.

Het proces begint met een heldere visie op het businessmodel die wordt gedeeld door de stakeholders van de onderneming. Dit is niet alleen relevant vanuit bedrijfsmatig oogpunt, maar vormt ook een belangrijke basis om vast te stellen wat de relevante vereisten zijn waaraan moet worden voldaan en die daarmee in scope zijn van de vergunningaanvraag. Vanuit die basis kan vervolgens, rekening houdend met geldende governancevereisten en ‑codes, een high-level governancemodel worden ontworpen dat past bij de organisatie.

Deze voorgaande stappen vormen een goed uitgangspunt voor het ontwerpen van beleid, procedures en relevante managementinformatie. Nadat dit alles is gedaan, kan de aanvraag worden ingediend en kan ook een start worden gemaakt met de feitelijke implementatie, zodat na het verkrijgen van de vergunning zo snel mogelijk met de dienstverlening kan worden begonnen. 

image-nl-three

Als u hulp nodig hebt bij de voorbereiding op MiCAR, neemt u dan contact met ons op. Wij kunnen u helpen vanaf het moment van voorbereiding tot en met de operationalisatie.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Wij houden je op de hoogte per e-mail. Geef hier je voorkeuren door.