Mensen worden steeds ouder, het aandeel ouderen in de bevolking neemt toe en de potentiële beroepsbevolking wordt naar verhouding kleiner. In 2015 was de verhouding tussen ontvanger van mantelzorg en gever van mantelzorg 1 op 5. In 2040 daalt deze verhouding naar 1 ontvanger op 3 mantelzorgers. Er vindt ook een verschuiving plaats van specialistische zorg vanuit de intramurale setting naar huis, waardoor ondersteuning thuis nog belangrijker wordt. Al deze factoren dragen bij aan een toenemende vraag naar wijkverpleging. Het is daarom belangrijk het wijkverpleegkundig vak toekomstbestendig te houden, om aan deze toenemende zorgvraag te kunnen blijven voldoen. De bekostiging van wijkverpleging is een van de aspecten die de toekomstbestendigheid beïnvloeden.  In dit rapport omschrijven we de opties van verschillende bekostigingsvormen voor de wijkverpleging en worden de voor- en nadelen per bekostigingsmodel uiteengezet. Daarnaast definiëren we uitkomstbekostiging en geven we aan op welke wijze dit (op termijn) een rol kan spelen in de wijkverpleging.

Op basis van het onderzoek komen wij tot drie conclusies:

  1. Inhaalslag noodzakelijk op uitkomsten van wijkverpleegkundige zorg

Ongeacht de bekostigingsvorm is een inhaalslag op het gebied van (inzicht in) uitkomsten van zorg noodzakelijk. De uitdagingen die op de wijkverpleging afkomen vragen een inhaalslag op het gebied van uitkomstgerichte zorg. De eerste stap, die wordt onderschreven door de betrokken partijen in dit onderzoek, is om meer inzicht te verkrijgen in de uitkomsten van de geleverde zorg. Vandaaruit kan het continu evalueren en verbeteren van de zorg een centrale plek binnen de sector krijgen.

         2. Optimalisatie van contractering

De grootste ruimte voor optimalisatie ligt niet in de bekostiging, maar in de contractering tussen zorgaanbieder en zorgverzekeraar. Om invulling te geven aan de noodzakelijke focus op uitkomsten zouden zorgaanbieders en -verzekeraars afspraken moeten maken over uitkomsten van zorg. Op dit moment ligt de focus in de contractering (nog) te veel op het volume en de kosten van zorg. Het voeren van het inhoudelijke gesprek over uitkomsten beloont zorgaanbieders die actief inzetten op het evalueren en verbeteren van hun zorguitkomsten en stelt verzekeraars in staat om zorg in te kopen die waarde toevoegt. In de praktijk wordt zeer weinig gebruikgemaakt van contractering van uitkomsten. Naast uitkomsten bieden shared savings op basis van het aantal uren per cliënt mogelijkheden tot verdere contractinnovatie en doelmatigheidsprikkels.

         3. Cliëntprofielen leiden mogelijk af van grootste optimalisatiemogelijkheid

Het realiseren van de gewenste ontwikkelingen met betrekking tot uitkomsten van zorg vergt inzet van de gehele sector. Het grootste risico dat wij zien in de bekostiging op basis van cliëntprofielen is dat het inzetten op een nieuw systeem met cliëntprofielen de focus op het verder ontwikkelen van uitkomsten kan doen verminderen. Dit effect wordt versterkt op het moment dat er financiële consequenties gekoppeld worden aan de cliëntprofielen. Anderzijds kan dit door middel van gewogen integrale tarieven (deels) gemitigeerd worden door zorgverzekeraars, mits daar actief op gestuurd wordt. Een volumeprikkel is immers reeds aanwezig in de huidige bekostiging; de invoering van cliëntprofielen introduceert slechts een ander type volumerisico.

Meer lezen

Download het rapport hieronder om verder te lezen.

Wij houden u op de hoogte per e-mail.
Geef hier uw voorkeuren door.