De Nederlandse Spoorwegen (NS) gebruikt metrics om haar circulaire prestaties te meten in de transitie naar een schone, afvalarme en grondstofzuinige onderneming.
De Nederlandse Spoorwegen wil circulair worden en volgt daarbij een ambitieus tijdschema.
Met de implementatie van ‘Circular Transition Indicators’ (CTI), ontwikkeld door de ‘World Business Council for Sustainable Development’ (WBCSD) in samenwerking met KPMG, verzamelt de NS belangrijke inzichten in haar circulaire prestaties.
Deze inzichten worden gebruikt bij het nemen van belangrijke beslissingen over alle NS-activiteiten. Met de CTI hebben bedrijven, groot en klein en in alle sectoren, een transparante, universele en consistente manier in huis om circulariteit te meten. Omdat steeds meer organisaties deze indicatoren omarmen (tot nu toe meer dan 1.400 bedrijven uit 90 landen), is er een gemeenschappelijke circulariteitstaal ontstaan.
Een platform voor het versnellen van circulariteit
In een circulaire economie worden energie-efficiënte en recyclebare producten en diensten ontworpen met een lange levensduur, weinig afval en biologisch afbreekbaar. Hierdoor blijven hulpbronnen behouden, blijft klimaatverandering beperkt en wordt een bijdrage geleverd aan biodiversiteit.
De Nederlandse Spoorwegen was een van de eerste bedrijven dat circulaire prestaties begon te meten met behulp van CTI. Als eerste keek de NS naar verpakkingsmaterialen die worden gebruikt bij haar foodretail: Kiosk, Railcatering, StationsHuiskamer en Julia's. KPMG, in nauwe samenwerking met de NS, heeft metrics ontwikkeld en de daaruit verkregen inzichten gebruikt ter ondersteuning van besluitvorming.
Nu de NS een veel duidelijker beeld heeft gekregen van de circulariteit van de verpakkingen, en de mogelijkheden om deze nog meer circulair te maken, is het bedrijf van plan om het CTI-raamwerk uit te breiden naar haar kernactiviteit: het vervoeren van mensen.
We spraken met Ilse de Vos van Eekeren, Manager, Circular Business bij de Nederlandse Spoorwegen, over een aantal lessen die het bedrijf heeft geleerd uit de ervaring met circulariteit-metrics.
Door circulariteit te meten, kan de NS gevoeligheidsanalyses uitvoeren betreffende de impact van strategische en operationele beslissingen met betrekking op onder andere hergebruik, afval en verbruik van water.
In de woorden van Ilse de Vos van Eekeren: "Wij willen verspilling op de meest efficiënte manier voorkomen. Door te weten in hoeverre we onze doelen hebben bereikt, zijn we beter in staat om met onze leveranciers in gesprek te gaan over het circulair, mono-materiaal ontwerpen van retailproducten en verpakkingen. Wanneer we kijken naar circulariteit, gaat vaak de meeste aandacht uit naar de herbruikbaarheid van producten aan het einde van de levensduur. Door de CTI-tool te gebruiken, hebben we meer inzicht gekregen in de mate van circulariteit en de impact van de materiaalinstroom van onze retailproducten. We zijn nu in staat om een gevoeligheidsanalyse uit te voeren op onze toekomstige beslissingen en de vraag naar gerecyclede en duurzame materialen in onze retailactiviteiten een boost te geven."
In tegenstelling tot andere frameworks, kunnen CTI-metrics voor elk type bedrijf worden ingezet en op elk niveau worden gebruikt: het product, de functie, de afdeling of het hele bedrijf.
"CTI is zo ontworpen dat het de besluitvorming op verschillende niveaus in onze organisatie kan sturen" zegt Ilse de Vos van Eekeren. "Naast het meten van circulariteit op het niveau van de organisatie of de business unit, kan CTI bijvoorbeeld gebruikt worden om besluitvorming tijdens aanbestedingen te sturen. CTI stelt ons in staat om geleidelijk te ontwikkelen en te verbeteren, te beginnen op het niveau van de business unit, en onze aanpak op operationeel niveau aan te scherpen."
De meeste bedrijven hebben relatief weinig ervaring met het verzamelen van circulaire data en moeten daarom eerst hun specifieke databehoeften en informatiebronnen bepalen. Sommige gegevens zijn wellicht direct beschikbaar, maar in andere gevallen zal de samenwerking met leveranciers en andere partners nodig zijn om toegang te krijgen tot belangrijke data, en om zekerheid te krijgen dat de data betrouwbaar is. Soms zullen nodig zijn om algemene sectorgegevens gebruikt moeten worden.
Suzanne Kuiper, manager bij KPMG en coauteur van het CTI-framework zegt: "Het CTI-framework is objectief, datagestuurd en transparant. Dit betekent dat de kwaliteit van de data die als input wordt gebruikt, de kwaliteit van de uitkomsten bepaalt. Het is daarom essentieel dat de correcte data wordt verzameld en dat de verzamelde data correct is." Ilse de Vos van Eekeren sluit zich hierbij aan en voegt toe: "Het begint met allemaal met het stellen van de juiste vragen aan je leveranciers.”
Een verre reis
Zoals veel organisaties maakt de Nederlandse Spoorwegen goede vorderingen, maar erkent zij dat er nog veel moet worden gedaan om volledig circulair te worden. Bij het vervangen van oud rijdend materieel streeft het bedrijf naar het hergebruiken van 100 procent van de materialen, waarbij treinen worden verkocht maar ook onderdelen worden verwerkt tot tafeltennistafels, luidsprekers, bureaus, laptopcovers, plantenbakken en tassen. Door materialen in omloop te houden wordt 11,7 miljoen kilo afval voorkomen.
"We hebben veel geleerd door het gebruiken van CTI", aldus Ilse de Vos van Eekeren. "Onze volgende stap is dit raamwerk toe te passen op onze belangrijkste assets: treinen. Ik ben erg benieuwd hoe circulair onze treinen nu zijn, en nog nieuwsgieriger, en enthousiaster, over hoe de uitkomst ons kan helpen ons doel van 100 procent circulaire treinen te bereiken."
