Familiebedrijven worstelen met harde én zachte voorwaarden van de NOW

Video | Blog | Download de publicatie | De familiebedrijven sector | Op de hoogte blijven

De miljarden euro's die de overheid de afgelopen maanden uitkeerde aan Nederlandse bedrijven zijn uiterst effectief geweest: het werkgelegenheidsverlies door de COVID-19-pandemie bleef binnen de perken en Nederland kreeg vooralsnog niet te maken met een golf van faillissementen. Maar nu wordt langzamerhand de balans opgemaakt en leiden vooral de controles achteraf tot onzekerheid. Moet de steun straks weer worden ingeleverd? Die zorg hangt als een donkere wolk boven familiebedrijven.

Het basisontwerp van de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) begint langzaam maar zeker te schuren. Aanvragen was en is uiterst eenvoudig en het geld staat snel, vaak al binnen twee weken, op de rekening van bedrijven. Velen hebben daar baat bij (gehad). Maar de andere kant van de medaille laat zich nu gelden: de beslissing om pas achteraf te (laten) controleren of echt aan alle voorwaarden wordt voldaan, heeft onzekerheid en hoge (controle)kosten tot gevolg. Dat leidt in meerdere gevallen tot onverwachte en soms onredelijke uitkomsten. Zo leggen de voorwaarden voor de NOW allerlei beperkingen op qua bedrijfsvoering. Herstructureren, een bedrijfsopvolging, aandelen splitsen, et cetera: het kan allemaal negatieve gevolgen hebben voor de toekenning van de NOW.

Dat treft ook familiebedrijven. Bovendien worden ook zij geconfronteerd met het morele appel dat hier en daar klinkt om steun terug te betalen, zodra dat maar enigszins mogelijk is. Enkele casussen van grote bedrijven leidden tot maatschappelijke verontwaardiging. Zij keerden bonussen uit, terwijl zij eerder NOW-gelden ontvingen. Naar aanleiding daarvan zijn oproepen gedaan om de steun terug te betalen. In combinatie met het gegeven dat de controles achteraf soms lang op zich laten wachten, leidt dat bij meerdere ondernemingen tot een dubbele onzekerheid over hun financiële positie. Het staat niet vast of men formeel recht heeft op steun en blijkbaar staat het ook niet vast of men moreel recht heeft op steun.

Zekerheid verkrijgen is – op beide fronten – geen eenvoudige zaak. De formele regels zijn talrijk, net zoals de uitzonderingen erop. Vraag-en-antwoorddocumenten over de opeenvolgende NOW-rondes beslaan inmiddels tientallen pagina’s en wijzigen nog regelmatig. De controledocumenten die de accountant moet opmaken zijn minstens zo omvangrijk. Bij sommige grote familiebedrijven hebben medewerkers een dagtaak aan het bijhouden van de verschillen in eisen die worden gesteld voor de NOW, TVL en andere regelingen. 

Een extra complicatie is dat de NOW-gelden een factor kunnen worden rond strategische vraagstukken. Het komt al voor dat marktontwikkelingen of interne veranderingen schreeuwen om een strategische aanpassing (afstoten van onderdelen, een overname, leiderschapswissel), maar dat die achterwege blijft omdat herstructureringen kunnen leiden tot verlies van de steun, wat men zich niet kan veroorloven. Dit is een onwenselijke situatie.

KPMG kan en wil hier een bijdrage leveren door duidelijkheid te verschaffen over de regels en over wat haalbaar is en wat niet. Onze specialisten zijn dagelijks bezig met de NOW en stellen hun kennis graag ter beschikking aan onze klanten. We weten dat familiebedrijven worstelen met de eisen, de controle en allerlei details rond deze regeling. Onze opvatting is dat de NOW in principe een geslaagde maatregel is, maar dat we er samen met u alles aan moeten doen om te voorkomen dat familiebedrijven de rekening gaan betalen van dat succes.

Neem voor meer informatie contact op met Arnold de Bruin of Olaf Leurs.