Βαρόμετρο για τις συνθήκες εργασίας στην εποχή της νόσου COVID-19

H KPMG ως πάροχος επαγγελματικών υπηρεσιών από την αρχή της κρίσης που δημιουργήθηκε από τη νόσο COVID-19, μοιράζεται γνώση και εμπειρίες από άλλες χώρες και την Ελλάδα, με εταιρείες, στελέχη και εργαζόμενους.

Στο πλαίσιο αυτό, η ομάδα των Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Ανθρώπινου Δυναμικού της KPMG, συμβάλλοντας δημιουργικά στη νέα κατάσταση, σχεδίασε και υλοποίησε την έρευνα «Βαρόμετρο για τις συνθήκες εργασίας στην εποχή της νόσου COVID-19».

Οι τρείς πρώτοι κύκλοι της έρευνας ανέδειξαν χρήσιμα συμπεράσματα, σχετικά με τις προκλήσεις της εξ αποστάσεως εργασίας, τη στάση των εργαζομένων απέναντι στη νέα αυτή μορφή εργασίας, αλλά και τις ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν από μέρους των εταιρειών, ώστε οι εργαζόμενοι να παραμείνουν εμψυχωμένοι και παρακινημένοι. Σε αυτό το 4ο κύκλο, διερευνάμε τις προθέσεις των εταιρειών για την καθιέρωση νέων μοντέλων εργασίας, εξετάζουμε τις συνήθειες που έχουν αναπτύξει οι εργαζόμενοι και τον τρόπο που βιώνουν την ανάμειξη της προσωπικής και της επαγγελματικής τους ζωής, αλλά και πως αυτές οι αλλαγές έχουν επηρεάσει τις δεξιότητες και την παραγωγικότητά τους, ακριβώς ένα χρόνο μετά την εμφάνιση της πανδημίας.

Ο 4ος κύκλος της έρευνας, ο οποίος πραγματοποιήθηκε στο διάσημα 19/2 - 28/2 όπου συμπληρώθηκαν και αναλυθήκαν 568 ερωτηματολόγια, αναδεικνύει νέες προκλήσεις για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις. Το “υβριδικό” μοντέλο εργασίας αναδεικνύεται ως το επιθυμητό για τους εργαζόμενους όπου συνυπάρχει η φυσική παρουσία στο χώρο εργασίας και η εξ’ αποστάσεως εργασίας σε προκαθορισμένους χρόνους. Ωστόσο, η εφαρμογή του μοντέλου αυτού απαιτεί την εκπαίδευση των προϊσταμένων προκειμένου να αναπτύξουν δεξιότητες καθοδήγησης και παρακίνησης των συνεργατών τους, όταν εργάζονται εξ αποστάσεως, ώστε η παραγωγικότητα να μην παρουσιάζει διακυμάνσεις. Απαιτεί επίσης, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι να παραμένουν προσηλωμένοι στο έργο τους κατά τη διάρκεια του ωραρίου εργασίας τους, όταν εργάζονται απομακρυσμένα, για να διασφαλίζουν την απαραίτητη ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής τους ζωής.

Ακολουθούν ορισμένα από τα βασικά συμπεράσματα των τεσσάρων κύκλων της έρευνα:

• Παρατηρείται ποικιλομορφία ως προς τις μορφές εργασίας που θα υιοθετήσουν οι εταιρείες μετά την άρση σχετικών κυβερνητικών μέτρων, όπως η καθιέρωση αποκλειστικής εξ αποστάσεως εργασίας για συγκεκριμένους ρόλους ή καθιέρωση υβριδικών μοντέλων, αποσκοπώντας πρωτίστως στη μεγιστοποίηση της ικανοποίησης των εργαζομένων. Είναι βέβαιο ότι ένα καινούργιο μοντέλο εργασίας θα επικρατήσει στην μετά COVID-19 εποχή με διαφαινόμενη την επικράτηση της εξ αποστάσεως εργασίας.
• Η εξ αποστάσεως εργασία είναι πλέον μία μορφή εργασίας που γίνεται αποδεκτή από όλα τα ιεραρχικά επίπεδα και όλες τις ηλικιακές ομάδες. Πολύ μεγάλο ποσοστό των εργαζόμενων, παρόλες τις προκλήσεις που βιώνουν σε κοινωνικό επίπεδο λόγω των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας, θα επέλεγαν την εργασία αποκλειστικά εξ αποστάσεως έναντι αυτής με φυσική παρουσία μόνο.
• Σε αντίθεση με τους προηγούμενους κύκλους της έρευνας, ένα χρόνο μετά την έναρξη της πανδημίας, αμφισβητείται εάν επιτυγχάνεται αύξηση της παραγωγικότητας με την εξ αποστάσεως εργασία, με την αυξημένη παραγωγικότητα να προέρχεται σε σημαντικό βαθμό από τις περισσότερες ώρες απασχόλησης. Η απουσία διακριτών ορίων μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής σταθερά καταδεικνύεται από τους εργαζόμενους ως παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά την παραγωγικότητά τους. 
• Παραμένει σημαντικό το ποσοστό των προϊσταμένων που πρέπει να αναπτύξει δεξιότητες για την αποτελεσματική εξ αποστάσεως διαχείριση των ομάδων τους, πρωτίστως σε θέματα επικοινωνίας.
• Παρόλο που δεν ήταν όλες οι εταιρείες το ίδιο προετοιμασμένες να ανταποκριθούν στα νέα εργασιακά δεδομένα, οι εργαζόμενοι στη πλειονότητα τους επικροτούν τα μέτρα που έλαβαν οι εταιρείες και στις περισσότερες περιπτώσεις η εικόνα που έχουν για αυτές έχει βελτιωθεί, καθώς σε σημαντικό ποσοστό προσέφεραν τεχνολογικό εξοπλισμό ή/και απλοποίησαν εταιρικές διαδικασίες, ενώ πλέον στον 4ο κύκλο η πλειοψηφία των ιδιοκτήτων και γενικών διευθυντών δηλώνουν ότι επενδύουν πέραν των καθιερωμένων πρακτικών τους και για όταν παρέλθει ο κίνδυνος της πανδημίας, στον εκσυγχρονισμό των πληροφοριακών τους συστημάτων.