Σε ποιο επίπεδο βρίσκεται η Ελλάδα ως επενδυτικός προορισμός; Έχουν ληφθεί μέτρα ώστε να καταστεί, εν όψει 2018, πιο ελκυστική για ξένες εταιρείες και επενδύσεις;

Δυστυχώς δεν έχουμε διακρίνει μέχρις στιγμής απτές αποδείξεις ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται μέσα στους ελκυστικούς επενδυτικούς προορισμούς. Ακόμα πιο απογοητευτικό δε, είναι το γεγονός ότι δεν έχουν υπάρξει ούτε καν τα σωστά μέτρα που χρειάζεται για να προσελκύσουμε ξένες ή ακόμα και εγχώριες επενδύσεις.

Ο κ. Μάριος Κυριάκου είχε δηλώσει σε συνέντευξη του πως η Ελλάδα πρέπει να αποφασίσει αν θέλει τις επενδύσεις και να το βροντοφωνάξει. Ποια μέτρα προσέλκυσης επενδύσεων προτείνετε;

Πιστεύω ότι πρέπει να λύσουμε γρήγορα και εις όφελος των επενδυτών έναν αριθμό υποθέσεων, οι εξελίξεις των οπoίων τα τελευταία χρόνια προκαλούν ζημιά στην εικόνα μας και υπονομεύουν τα μηνύματα μας προς τους επενδυτές.

Η Ελλάδα πρέπει και να πράττει αυτά που κηρύττει, ώστε να γίνει ξανά ελκυστικός επενδυτικός προορισμός. Δεν πρέπει απλά να λέμε ότι θέλουμε επενδύσεις αλλά πρέπει και να το δείχνουμε, έμπρακτα, με παραδείγματα και αποτελέσματα. Συνεπώς, για εμένα θα πρέπει να διευθετηθούν γρήγορα επενδυτικές εκκρεμότητες όπως ενδεικτικά στις Σκουριές, του Ελληνικού, Σεΐχη του Κατάρ κτλ. – προς όφελος των επενδυτών έτσι ώστε η Ελλάδα να μπορεί να βροντοφωνάξει ότι έχει γυρίσει σελίδα και πράγματι θέλει και μπορεί να καλωσορίσει επενδύσεις.

Ένα γνωστό και προτιμητέο μέτρο προσέλκυσης επενδυτών είναι τα φορολογικά κίνητρα- είτε αυτά αφορούν σε μια μειωμένη φορολογία για νέους επενδυτές για ένα ορισμένο διάστημα, αλλά και μια μειωμένη φορολογία γενικά, αν λάβουμε υπόψη μας και τους εγχώριους επενδυτές και τις ανταγωνιστικές με μας χώρες. Αν το φορολογικό μας περιβάλλον είναι φιλικό προς τον επενδυτή σε όλες τις εκφάνσεις του και συνοδεύεται και από μια νομοθεσία η οποία θα καθιστά την έγκριση επενδύσεων γρήγορη, ξεκάθαρη αλλά πιο σημαντικό, σταθερή, τότε θα ήμαστε μέσα στις προτιμήσεις όλων. Περαιτέρω, αν το φορολογικό περιβάλλον επιτρέπει στον ίδιο τον επιχειρηματία να έχει κεφάλαιο ελεύθερο μετά την διευθέτηση των υποχρεώσεων του, τότε και αυτός θα επενδύσει στο να μεγαλώσει την επιχείρηση του, να επεκταθεί, αλλά και ίσως να επενδύσει κα σε άλλες επιχειρήσεις.

Οι επενδυτές λαμβάνουν αποφάσεις και αποσκοπούν σε ένα μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Έχουν υπολογίσει και λάβει υπόψη τους πολλά δεδομένα- και η εμπειρία τους στην Ελλάδα με την αλλαγή αυτών, ετεροχρονισμένα και με αναδρομική ισχύ, αποθαρρύνει τους καινούριους επενδυτές αλλά και δυσαρεστεί σφόδρα τους υφιστάμενους.

Η επένδυση είναι μια σχέση εμπιστοσύνης, όχι μόνο μεταξύ των άμεσα ενδιαφερομένων μερών, αλλά και μεταξύ του επενδυτή και του κράτους με τον οποίο συναλλάσσεται, η οποία δοκιμάζεται σε όλα τα στάδια υλοποίησης της, και κτίζεται αργά και σταθερά, και με συνέπεια, αλλά γκρεμίζεται πολύ εύκολα. Για να την αποκτήσει κανείς ξανά θέλει πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια και χρόνο, κάτι που εμείς έχουμε χάσει. Ότι μέτρα πάρουμε, ότι κίνητρα δώσουμε, πρέπει να το κάνουμε τώρα. Η υπόσχεση για μείωση φόρων το 2019, είναι ήδη πολύ αργά.

Σήμερα ποιοι συγκεκριμένοι τομείς στην Ελλάδα παρουσιάζουν ευκαιρίες για επενδύσεις και ποιοι πρέπει να αποφεύγονται;

Φαίνεται ότι ο τομέας του τουρισμού έχει ανακάμψει, με μεγάλα ονόματα ξενοδοχείων να φλερτάρουν και πάλι την εκμετάλλευση εγκαταστάσεων, ιδιαίτερα στην ευρύτερη ζώνη της Αθήνας . Η ευκαιρία μας και επιθυμία μου, είναι να δω το κέντρο μας να αποκτά την χαμένη αίγλη του, να γίνουμε ένας city break προορισμός ο οποίος σε συνδυασμό και με την ανάπτυξη του συνεδριακού τουρισμού να προσελκύει κόσμο σε συνεχή βάση.

Επίσης, έχουμε πλέον χτίσει μια βάση και σε άλλες περιοχές στις οποίες μπορεί κάποιος να επενδύσει- υπηρεσίες για εμένα είναι ένα δυνατό «χαρτί», όπως και τα shared centre services (scc), αλλά και η επιστροφή στη βιομηχανία προωθώντας εξιδεικευμένα προϊόντα σε niche αγορές. Η δημιουργία των scc είναι μια τάση που συνεχώς αυξάνεται τα τελευταία χρόνια και η οποία ξεκίνησε από πολυεθνικές εταιρείες οι οποίες συνειδητοποίησαν ότι πολλά κέντρα κόστους, όπως λογιστήριο, εξυπηρέτηση πελατών κτλ., υπήρχαν σε διάφορες τοποθεσίες στις οποίες δραστηριοποιούνταν. Η λύση ήταν όλα αυτά τα κέντρα κόστους να ενωθούν σε ένα κεντρικό. Μέσα στις επιλογές των κρατών στις οποίες ένα τέτοιο κέντρο θα μπορούσε να στηθεί θα πρέπει να είναι και η Ελλάδα. Αυτό έχει το πλεονέκτημα της προσέλκυσης –αρχικά- μέρους των επιχειρήσεων μιας εταιρείας, απορρόφησης εργατικού δυναμικού και προβολής της χώρας μας ως ένα κράτος το οποίο προωθεί ψηφιακές λύσεις.

Τέλος, η παγκοσμιοποίηση και οι αγορές από στο διαδίκτυο έχουν εξασφαλίσει την πρόσβαση μας σε κάθε είδους προϊόντα. Η πρόσβαση αυτή όμως μπορεί να εξασφαλίσει αντίστοιχα, και την πώληση ενός εξειδικευμένου, αλλά ίσως και προσωποποιημένου προϊόντος, και εκεί είναι μια αγορά που θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε και επενδύσουμε εγχώρια πρωταρχικά, όπως προϊόντα ένδυσης με βάση το μετάξι ή το μαλλί- επανεπένδυση σε παλιές και ξεχασμένες πλέον παραγωγές για την Ελλάδα, αλλά και σε καινούρια τεχνολογικά καινοτόμα προϊόντα.

Σύμφωνα με την εμπειρία σας οι Κύπριοι επενδυτές και οι κυπριακές εταιρείες δείχνουν ενδιαφέρον και εμπιστοσύνη προς την ελληνική αγορά; Σε ποιους τομείς εμπίπτουν οι περισσότερες κυπριακές επενδύσεις στην Ελλάδα;

Τα προβλήματα με τις επενδύσεις στην Ελλάδα, είναι γνωστά και στην Κυπριακή αγορά, και δεν πιστεύω ότι ειδικά μετά το κλείσιμο των Κυπριακών τραπεζών είμαστε προτιμητέος προορισμός για επενδύσεις. Παράλληλα, το προφίλ των επιχειρήσεων στην Κύπρο δεν είναι αυτό του μεγάλου οργανισμού με εξαίρεση τις επιχειρήσεις οι οποίες ασχολούνται με τον κατασκευαστικό τομέα και τον τουρισμό.