Bedrijfsmodellen veranderen snel, wat een steeds beweeglijkere manier van inspelen vereist aangezien de middelen ter ondersteuning van strategische doeleinden verschuiven. De werkelijke waarde van kostenbeheer op nulgroei zit in de afweging tussen risico en waarde; waarbij wordt ingespeeld op de behoefte om middelen voortdurend door te verwijzen naar waar de grootste strategische waarde ligt.
Uit het aantal artikels dat in 2017-18 verscheen is, blijkt dat zero-basing terug is van weggeweest. Verslaggevers verwijzen naar de verschillende drijfveren die zero-basing weer in het collectieve bewustzijn van bedrijfsleiders hebben gedreven:
Soms wordt deze aanpak omschreven als een vorm van 'zwarte magie' of een onbekend 'geheim recept' in het kostenverlagingsproces, maar dan alleen om alles in mysterie te hullen. Zo worden er oneindig veel inspanningen geleverd om dit proces, dat eigenlijk rechttoe rechtaan, te 'rebranden' en te conceptualiseren, wat uiteraard voor nog meer verwarring zorgt. De potentiële waarde ervan staat echter buiten kijf. Als zero-basing correct wordt toegepast, kan het leiden tot een haarfijne kostentransparantie, nieuwe niveaus van kostenbewust gedrag invoeren en kunnen zowel geld als capaciteit kordaat opnieuw worden toegewezen aan de gebieden waar ze de grootste waarde kunnen leveren. Duidelijke en bewezen technieken die regelmatig zowel in de privé- als in de openbare sector worden gebruikt, helpen de efficiëntie op het vlak van kostenoptimalisering aan te tonen. Vooral daar waar een duidelijk begrip van de activiteiten, kosteenheden en productiviteitshefbomen transparant zijn en voortdurend op de proef worden gesteld. Meer dan 40 jaar geleden viel zero-basing echter vlak na zijn invoering uit de gratie. Sommige leidinggevenden beschouwden het toen als een onhandige, arbeidsintensieve, erg storende methode die uiteindelijk geen resultaat opleverde. Blijkbaar botste een potentieel sterk proces met basistekortkomingen in de toepassing ervan.
Er is een nieuwe aanpak nodig die gebaseerd is op de beginselen die private-equity-organisaties gebruiken om waarde te creëren. Zij spitsen zich meedogenloos toe op een samenwerking met managers om zich resultaten eigen te maken en te boeken, waarvoor ze historische houdingen tegenover risico's plaatsen en ze hun middelen in de eerste plaats aanwenden voor de activiteiten die de meeste waarde creëren. Zij zetten managers aan om hun organisatie opnieuw uit te denken door de ogen van een externe investeerder.
Deze aanpak gaat hand in hand met een aantal kernprincipes die kunnen helpen om een boeiende en gedifferentieerde aanpak te hanteren:
Als we van het proces een succes willen maken, moeten deze zelfde principes die wij nastreven ook centraal geplaatst worden bij zero-based kostenoptimalisering. Als we dit op de juiste manier doen, kunnen we een heel andere discussie voeren en een ander licht werpen op de manier waarop het werk gedaan wordt in een organisatie. Als we ons op de volgende punten toeleggen, kunnen we de voorwaarden scheppen die nodig zijn voor een succesvolle zero-basing:
Deze langetermijnvisie is het moeilijkst te doorbreken, maar wel het belangrijkst. Bedrijfsmodellen die lange tijd vastlagen, veranderen aan sneltempo, wat een veel grotere beweeglijkheid vraagt. Niet alleen om deze veranderingen te voorspellen maar ook om hierop in te spelen door snel de middelen opnieuw toe te wijzen. Bovendien doen er zich zo vaak veranderingen voor dat er voortdurend een ontwrichting te voelen is, omdat bedrijfsleiders de pijlers van hun bedrijfsmodel steeds opnieuw willen afstemmen op de eeuwig veranderende klantbehoeften, marktdynamiek en verkoopargumenten voor unieke voorstellen.
Dit is het moment waarop de toekomstige positionering van zero-basing zo cruciaal wordt. De tijden waarin bij een jaarlijkse begrotingscyclus gebruik werd gemaakt van zero-basing om de interne kostenbeheermachine opnieuw op te starten, zijn voorbij. Er zijn nieuwe niveaus van commerciële en organisatorische beweeglijkheid vereist, wat ervoor zorgt dat er voortdurend en op lange termijn een proces loopt om middelen aan te wenden, en dat dit proces centraal staat als het op het competitieve voordeel aankomt.
Dus wanneer onze oude vriend, zero-basing, op bezoek komt, is het voor een betere organisatorische beweeglijkheid van levensbelang dat bedrijfsleiders de bel horen, de deur openen en inzien welke belangrijke voorwaarden daar worden uitgestippeld. Volgens KPMG kunnen ze op die manier de slaagkans ervan in de bedrijfsomgeving aanzienlijk vergroten.